Ստոմատոլոգիան պետք է ունենա արագություն` արձագանքելու և հարմարվելու նորարարական հնարավորություններին

Վերջին տասնամյակների ընթացքում նոր տեխնոլոգիաները արագ զարգացել են՝ հեղափոխելով աշխարհն ու մեր առօրյան: Սմարթֆոններից մինչև խելացի մեքենաներ՝ թվային հեղափոխությունը մեծապես հարստացրել է մեր ապրելակերպը: Այս առաջընթացները նաև մեծ ազդեցություն ունեն առողջապահության ոլորտի վրա, և ստոմատոլոգիան բացառություն չէ:

Ներկայումս թվային ստոմատոլոգիան  նոր դարաշրջան է ապրում: Նոր թվային սարքերի և մշակման ծրագրերի, ինչպես նաև էսթետիկ նյութերի և հզոր արտադրական գործիքների ներդրումը հիմնովին վերափոխում է ստոմատոլոգիան: Այս տեղաշարժերը զգալիորեն մեծացրել են ինչպես ստոմատոլոգների, այնպես էլ բուժառուների ընդհանուր փորձը՝ բարձրացնելով ծառայություններն ու խնամքը այնպես, ինչպես նախկինում չէինք պատկերացնում: Այսօր ավելի ու ավելի շատ ստոմատոլոգիական կլինիկաների և լաբորատորիաներ միանշանակ ընդունում  են թվայնացման կարևորությունը: Ի վերջո, թվայնացումն ընդգրկող պրակտիկաները զգալի առավելություններ են ստանում արդյունքի որակի, ծախսերի և ժամանակի խնայողության առումով:

Այսօր Հայաստանում արդի ստոմատոլոգիան զարգացնելու և միջազգային չափանիշներին համապատասխանեցնելու ուղղությամբ  լուրջ քայլեր են իրականացնում ոլորտի նվիրյալ բժիշկների կողմից, որոնք ջանում են բուժօգնությունը կազմակերպել պատշաճ  ու գրագետ, և նորագույն տեխնոլոգիաների շնորհիվ նույնիսկ ամենաբարդ խնդիրները դարձնել լուծելի:

http://bestgroup.am/ կայքի զրուցակիցն է  «3Դենտ» ստոմատոլոգիական կենտրոնի իմպլանտոլոգ-օրթոպեդ Արմեն Մարտիրոսյանն իր պրոֆեսիոնալիզմի, ինչպես նաև մարդկային ջերմ ու բարեկիրթ վերաբերմունքի շնորհիվ վայելում է ոչ միայն բազմաթիվ բուժառուների վստահությունը, այլ նաև  մասնագիտական հանրության հարգանքը։ Նա առանձնանում է որպես  իր մասնագիտական պատասխանատվությունը լավագույնս գիտակցող, իր գործին  այդ պարտքի խորը կարևորությամբ վերաբերվող բժիշկ, որը հրաշալի պատկերացնում է իր մասնագիտության ամբողջ բարդությունն ու այն պատվով կատարելու կարևորությունն ու հանձնառությունը: Բժշկությունը համարելով առաքելություն՝  ընտրել է բժշկի մասնագիտությունը՝ խորապես գիտակցելով դրա կարևորությունն ու ողջ պատասխանատվությունը: Բարությունը, մարդասիրությունն ու հիվանդին օգնելու մեծ ցանկությունը բժշկին ստիպում են տարիների ընթացքում կուտակած գիտելիքներն ու փորձն ի գործ դնել՝ արդյունքում վայելելով  առողջացած բուժառուների ժպիտը, աչքերում՝ երախտագիտությունը, իսկ փոխարենն ստացած աննկարագրելի էներգիան նա օգտագործում է մասնագիտության մեջ է՛լ ավելի կատարելագործվելու ու ավելի մեծ փորձառություն ձեռք բերելու  նպատակով:

Ի դեպ, վերջերս բժիշկը «Որակի նշան» ընկերության կողմից «Նվիրյալ ստոմատոլոգ» անվանակարգում արժանացավ մրցանակի: Շնորհավորում ենք և մաղթում նորանոր
 նվաճումներ իր ընտրած բարդ ու կարևոր աշխատանքում:

-Պարոն Մարտիրոսյան, ի՞նչ է թվային ստոմատոլոգիան:

- Ներկայիս թվային ստոմատոլոգիան նվազեցնում է մարդկային գործոնների հետևանքով առաջացած սխալներն ու անորոշությունները՝ ապահովելով ավելի բարձր ճշգրտություն աշխատանքային հոսքի յուրաքանչյուր փուլում: Զարմանալի տեխնոլոգիաներից մեկը, որը կատարելագործել է ստոմատոլոգիական ոլորտը և այժմ մեծ պահանջարկ է վայելում, 3D ներբերանային սկաներների օգտագործումն է՝ մի սարք, որն օգտագործվում է թվային տպավորություններ գրավելու համար: Իր ներդրումից ի վեր, ստոմատոլոգիական բազմաթիվ հիվանդությունների ախտորոշումն ու բուժումն այժմ դարձել է ավելի արագ և հեշտ՝ վերացնելով ձեռքով ժամանակատար ընթացակարգերի անհրաժեշտությունը: Այն առաջատար մոդել է, որը հիանալի կերպով համատեղում է պատկերի ամենաբարձր ճշտությունը և բուժառուի առավելագույն հարմարավետությունը:  

TRIOS ծրագրային գործիքներն առաջարկում են տեսողական ինտերֆեյսեր, որոնք նման են սովորական աշխատանքային հոսքերին՝ ավտոմատացման քայլերի հավելյալ առավելություններով, որոնք կարող են հեշտությամբ հայտնաբերել և ուղղել սխալները: Բարդ կլինիկական դեպքերում, եթե ստոմատոլոգին չի բավարարում տպավորությունը, նա կարող է հեշտությամբ ջնջել և նորից սկանավորել տպավորությունը։ Թվային ստոմատոլոգիայի ամենակարևոր առավելություններից մեկը բուժառուի հարմարավետության բարելավումն է:

Եթե նախկինում ստոմատոլոգիայի օրթոպեդիկ փուլը մշտապես կատարվել է չափսանյութ կիրառելով (երբ չափսը ստանալուց հետո այն ուղարկվում է տեխնիկական լաբորատորիա, որտեղ ստանում են գիպսից մոդելներ և ենթարկվում մի շարք գործողությունների), այս դեպքում մարդկային գործոնը դեր չի ունենում: Ներբերանային սկաները մեզ թույլ է տալիս անմիջապես բերանի խոռոչի պատկերը տեղափոխել դեպի համակարգիչ` առանց չափսանյութերի` միայն սկանի միջոցով: Սա մեզ թույլ է տալիս խնայել նախ ժամանակը, իսկ ամենակարևորն այն է, որ ստանում ենք ավելի ճշգրիտ և գերազանց արդյունք և զերծ պահում շատ բուժառուների մոտ առկա  փսխման ռեֆլեքսից: Հստակ երևում են ոսկորի խտությունը, կառուցվածքը, չափսերը: Յուրահատուկ ներկառուցված տեսախցիկների շնորհիվ ստանում ենք բարձր որակի 3Դ պատկեր, որը հետագայում սկանի հետ համադրելով` ստանում ենք առավելագույն ճշգրիտ արդյունք:

Նախկինում իմպլանտները տեղադրում էինք ձեռքով և մոտավոր հաշվարկներով, ապա այսօր տեղադրում ենք գերճշգրիտ շաբլոններով, այսինքն` նախապես պլանավորում ենք և շաբլոնների օգնությամբ, առանց կտրվածքների տեղադրվում է ճշգրիտ դիրքերի վրա, ճշգրիտ հաշվարկով։  Նախկինում հնարավոր էին միլիմետրի շեղումներ, բայց  այսօր, շնորհիվ այդ շաբլոնների, դա բացառվում է: Օգտվելով շաբոլներից` նախապես պլանավորում ենք ատամի ճիշտ դիրքը, իմպլանտացիայի դեպքում ոսկորի մեջ ճիշտ դիրքավորում ենք  տալիս` ապահովելով իմպլանտների համար բարձր ճշգրտություն, որի դեպքում մարդկային գործոնի սխալը հավասար  է զրոյի:  Արդեն 3 տարի է` առանց այս շաբլոնների, իմպլանտներ չեմ տեղադրում:  Այս շաբլոնների օգնությամբ իմպլանտացիայի տևողությունն էլ բավականին կրճատվում է. օրինակ` ստանդարտ ոսկորների և ստանդարտ ատամների դեպքում  4-5 իմպլանտ տեղադրելը առավելագույնը տևում է 15 րոպե, իսկ նախկին իմպլանտացիայի դեպքում ճշգրտություն ապահովելու համար բավականին շատ ժամանակ էր մեզանից պահանջվում։ 

Իրականում այս շաբլոններն ու էլայներները բավականին մատչելի են, և ամենակարևորը` իրավաբանական թույլտվություն կա դրանց կիրառման համար, ունի  նաև ապահովագրություն: Իհարկե կան որոշ հակացուցումներ, սակայն այսօր այս  տեխնոլոգիաների օգնությամբ դրանք բավականին քիչ տոկոս են կազմում: Օրինակ` նախկինում շաքարային դիաբետի ժամանակ հակացուցված էր իմպլանտացիան, քանզի նախկինում կտրվածքների դեպքում տրավման մեծ էր, և վերքերը ուշ էին լավանում, իսկ այսօր ռիսկերը  հասցված են նվազագույնի։

Իսկ էսթետիկ ստոմատոլոգիայում, հաշվի առնելով բուժառուի էսթետիկ և ֆունկցիոնալ շեղումները` Ortho analayzer ծրագրի միջոցով բժիշկ օրթոդոնտը կազմում է բուժման պլանավորում, որը կարող է լինել ինչպես բրեկետ համակարգերով, այնպես էլ` էլայներներով: Ըստ պլանի՝ բուժման յուրաքանչյուր փուլին համապատասխան աճեցվում են 3D մոդելներ, որոնց հիման վրա պատրաստվում են էլայներները:

Ե՛վ ստոմատոլոգիական կլինիկաների, և՛ լաբորատորիաների համար թվայնացումը նշանակում է ավելի շատ հնարավորություններ և մրցունակություն: Որոշ մարդիկ չեն ցանկանում գնալ ստոմատոլոգի, քանի որ նախկինում անհարմար փորձառություններ են ունեցել: Այնուամենայնիվ, թվային լուծումների միջոցով սահուն, հարմարավետ փորձ ապահովելով,  բուժառուները կարող են ավելի պատրաստակամ լինել իրենց բուժման ծրագրին: Բացի այդ, նրանք ավելի հավանական է, որ վերադառնան և խորհուրդ տան ուրիշներին՝ նպաստելով ցանկացած ստոմատոլոգիական պրակտիկայի երկարաժամկետ հաջողությանը:

-Բժիշկ, տեղյակ ենք, որ համագործակցում եք  ‹‹DDC›› թվային ախտորոշման և բուժման պլանավորման առաջատար կենտրոնի հետ, որը, մասնագիտացված լինելով թվային ստոմատոլոգիայի ոլորտում, համատեղում է նորագույն սարքավորումներն ու բացառիկ ծառայությունների մատուցումը:

-Այո, արդեն երկար տարիներ է, ինչ համագործակցում եմ ‹‹DDC›› թվային ախտորոշման  կենտրոնի հետ, որը հագեցած է գերժամանակակից թվային տեխնոլոգիաներով և մասնագիտացված է թվային տեխնոլոգիաների կիրառման ոլորտում, ինչը թույլ է տալիս բուժառուի ֆիզիկական պատկերից ստանալ վիրտուալ պատկեր՝ առավելագույն ճշգրտությամբ: 

Կենտրոնը նորարարական և գրագետ մոտեցումներ մտցրեց օրթոդոնտիայի մեջ։ Սկանավորում անելուց հետո հետագծվում է մեր հետագա աշխատանքը, նախկին գիպս հասկացությունը մեզ մոտ վաղուց արդեն չկա։  Ծրագրային պլանավորման միջոցով կարգավորվում մեր հետագա օրթոդոնտիկ բուժմոտեցմսն ընթացքը, թեք ատամնաշարը ուղղում ենք թվային տարբերակով, և վերջնական ուղիղ ատամնաշար ստանալու համար մեզ օգնության են գալիս էլայներները, որոնք 15 օրը մեկ  տալիս ենք բուժառուին, և ամեն հերթական ստուգումներից հետո ատամնաշարի դիրքը հասկանալուց հետո բուժառուն ինքն է փոխում` առանց մեր օգնության, քանզի ամեն ինչ ճշգրիտ հաշվարկված է նաև էլայներների դեպքում։

Բժիշկներին խորհուրդ կտամ միայն իրենց աշխատանքի արդյունավետության և ճշգրտության, ինչու չէ, հեշտացման համար օգտվել վերը նշված շաբլոններից և էլայներներից, քանզի այն հնարավորություն է տալիս`  խուսափելու  հետագա բարդություններից,և բոլոր նախկին ավանդական կտրվածքները փոխարինվեն ժամանակակից նորագույն մեթոդներով, և հասարակությունն էլ տեղեկացված լինի այս նորագույն և հարմարավետ բուժմոտեցումներից։

Այս մտահղացումների հեղինակը ‹‹Հայբրիդ Թեքնոլոջիզ›› նախաձեռնության հեղինակ, ‹‹Կարեն›› ատամնատեխնիկական լաբորատորայի և ‹‹DDC›› թվային ախտորոշման  կենտրոնի հիմնադիր Կարեն Կարապետյանն է, որին պետք է մեր շնորհակալությունը հայտնենք` թե՛ բժիշկների և թե՛ բուժառուների կողմից, հետագա բարդություններից ազատելու համար։ Նրա ավանդը մեր ոլորտում անուրանալի է:

-Ի՞նչ են էլայներները։

- Թե՛ ավանդական բրեկետները, թե՛ էլայներները նպատակ ունեն շտկելու սխալ դասավորված ատամները, սակայն դրանց մեթոդաբանությունը շատ տարբեր է: Բրեկետները բաղկացած են մետաղական կամ կերամիկական ամրակներից և մետաղալարերից, որոնք ամրացված են ատամներին և մշտական ​​ճնշում են գործադրում  ատամները ճիշտ դիրքի տեղափոխելու համար:

Իսկ էլայներները հատուկ և անհատական պատրաստված  կապաներ են, որոնք տեղավորվում են ատամների վրա՝ թեթև ճնշում գործադրելով և ատամներն  աստիճանաբար տեղափոխելով ձեր ցանկալի դիրքին:

Այսօր ավանդական մեթոդներից  անցնում ենք էլայներների, որոնք այս ոլորտում օր օրի զարգանում են: Բրեկետ ֆիքսելու փոխարեն, էլայներները նախապես պլանավորված չափսերով տալիս ենք բժիշկներին, և այս դեպքում պետք չէ կտրվածք անել, այլ կերպ ասած`  մենք ապահովում ենք  շինության հիմքը։

Ավանդական բրեկետների այս այլընտրանքները հեղափոխել են ատամների ուղղումը` առաջարկելով նուրբ, բայց արդյունավետ լուծում: էլայներների և բրեկետների միջև եղած նրբությունները հասկանալը, ինչպես նաև Երևանի հայտնի ստոմատոլոգիական կլինիկայում մասնագիտական ​​ ստոմատոլոգիական ծառայություններից օգտվելը կարող է զգալի ազդեցություն ունենալ վստահ և ներդաշնակ ժպիտի  ձգտող մարդկանց համար:

էլայներների աննկատ  տեսքը շատերի համար համոզիչ փաստարկ է: Նրանց թափանցիկ տեսքը  հարմար է այն մարդկանց համար, ովքեր փնտրում են ատամների կոսմետիկ շտկում աննկատ եղանակով:

Բացի այդ, էլայներները կարելի է  հանել ուտելիս, խոզանակով և թելով մաքրելիս՝ ապահովելով բերանի խոռոչի  հիգիենայի պահպանումը:

 -Ի՞նչ է նավիգացիոն ձևանմուշը:

-Նավիգացիոն ձևանմուշը նախատեսված է բժշկի վստահությունը և պացիենտի հանգստությունը համատեղելու համար:  Երբ  դժվար գործի լուծում ենք խոստանում, բուժառուն կասկածում է, ռիսկեր  է տեսնում, մեծ գումարներ է ներդնում բուժման համար։ Մենք նավիգացիոն ձևանմուշով նրան օգնում ենք որոշում կայացնել` ցույց տալով, թե ինչպիսի տեսք կունենան ապագա ատամները։ Պլանավորումն օգնում է բժշկին և պատասխանում բուժառուի կասկածներին:

-Իսկ որպես վերջաբան, Ձեր մաղթանքն ու հորդորը  հանրությանը, ինչու չէ նաև Ձեր  կոլեգաներին:

-Մենք ապրում ենք այնպիսի ժամանակաշրջան, որտեղ  ակնկալում ենք, որ ամեն ինչ ավելի արագ և արդյունավետ կլինի: Հետևաբար, առաջադեմ թվային լուծումները հրամայական կդառնան մրցակցությունը հաղթահարելու համար: Կյանքը մեզ սովորեցրել է, որ վերանայենք, թե ինչպես ենք  ցանկանում ապրել մեր կյանքը՝ անձամբ կամ մասնագիտորեն: Ստոմատոլոգիական պրակտիկան պետք է ունենա արագություն` արձագանքելու և հարմարվելու հնարավորություններին: Այսպիսով, ինչու՞ չտալ ստոմատոլոգիական պրակտիկային թվայնացման հնարավորություն. լավագույն տարբերակը ինչպես ստոմատոլոգների, այնպես էլ բուժառուների համար։ Ցավալի է, որ ըստ հայկական մտածելակերպի` մինչև դանակը չի հասնում ոսկորին՝ չեն դիմում ստոմատոլոգներին: Պետք է հասկանալ, որ ստոմատոլոգի մոտ գալը պետք է պարտականություն լինի 6 ամիսը մեկ՝ կանխարգելիչ ստուգումների, և դա հնարավորություն կտա խուսափել լուրջ խնդիրներից: Բոլորին էլ պարզ է, որպես կանոն, վաղ դիմելու դեպքում ձերբազատվում ենք հետագա բարդություններից, ինչու չէ` նաև որակի, ծախսերի և ժամանակի խնայողության առումով: Առողջ եղե՛ք:                                                                                                                               

Հարցազրույցը վարեց Լուսինե Գալստյանը