Մեր բժիշկներն արտերկրների մասնագետներից ոչ պակաս ճանապարհ են անցել, մեծ փորձ ու բարձր գիտելիքներ ունեն

Հայաստանում իրականացվում են քիթ-կոկորդ-ականջաբանության ոլորտին վերաբերվող ախտորոշման եւ բուժման  բոլոր միջոցառումները, հիմնական հիվանդությունները մեզ մոտ բուժելի են, եւ կարիք չկա մեկնել արտասահման: Իսկ տեղացի բժիշկների վերջին տարիների մասնագիտական ձեռքբերումները գնահատելի են ինչպես հայրենիքում, այնպես էլ՝ երկրի սահմաններից դուրս:

http://bestgroup.am/  կայքի զրուցակիցն է Երեւանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի ԼՕՌ հիվանդությունների ամբիոնի դոցենտ,քիթ-կոկորդ-ականջաբան, «Նաիրի» բժշկական կենտրոնի եւ Դա Վինչի կլինիկայի ԼՕՌ հիվանդությունների ծառայության ղեկավար Գնել Անանյանն է:

-Բժշկի հանդեպ վստահությունը մի քանի օրում չի ստեղծվում: Խոսենք Ձեր անցած ճանապարհի մասին:

-1987 թվականին ավարտել եմ մեր մայր բուհի (այն ժամանակ կոչվում էր Երեւանի բժշկական ինստիտուտ) բուժական ֆակուլտետը, 1987-1988թթ. անցել եմ ինտերնատուրա ԼՕՌ-hիվանդությունների ամբիոնում: Այնուհետեւ աշխատել եմ «Մալաթիա» հիվանդանոցում: Վերապատրաստվել եմ Երեւանի Կոսմետոլոգիայի եւ պլաստիկ վիրաբուժության կենտրոնում` ղեկավար` երջանկահիշատակ Հրաչյա Կոստանյանի, նաեւ Հայկ Բարսեղյանի հետ, որոնք Հայաստանում քթի պլաստիկ վիրահատությունների հիմնադիրներից էին:

Երկրաշարժից հետո եւ Ղարաբաղյան պատերազմի տարիներին մենք դարձել էինք բազմապրոֆիլ բժիշկներ, լինում էինք աղետի գոտու եւ պատերազմական գործողությունների տարբեր բնակավայրերում: Այդ ժամանակ սփյուռքահայ շատ բժիշկներ եկան, որոնք մեզ մեծ օգնություն բերեցին, եւ բավականին սերտ համագործակցություն ստեղծվեց հատկապես «Էրեբունի» բժշկական կենտրոնի հետ, բացվեցին բազմաթիվ բաժանմունքներ: 1992թ.-ից սկսած՝ ԼՕՌ բաժանմունքը բացվելուց հետո`10 տարի անընդմեջ, մոտավորապես 2-3 ամիս անց էինք կացնում Փարիզի առաջատար Armand-Trousseau, այնուհետեւ Neker հիվանդանոցներում, որոնք ղեկավարում է համաշխարհային ճանաչում վայելող Եղիա Նոել Գարաբեդյանը:

2003 թ. նշանակվել եմ «Նաիրի» բժշկական կենտրոնի ԼՕՌ հիվանդությունների ծառայության ղեկավար: 1996թ. սկսած` նաեւ դասավանդում եմ պետական բժշկական համալսարանում, նախ, որպես ասիստենտ, ապա, մինչ օրս, ամբիոնի դոցենտ, բժշկական գիտությունների թեկնածու եմ, «Նաիրի» ուսումնական բազայի ղեկավարը:

-Ձեր արմատներում կա՞ն բժիշկներ:

-Այո, երջանկահիշատակ մայրս իր գործունեությունը սկսել է որպես մանկաբույժ, այնուհետեւ եղել է նյարդաբան, աշխատել 8-րդ հիվանդանոցում: Մինչեւ կյանքի վերջին օրերը աշխատում էր եւ ղեկավարում Կուրորտաբանության եւ ֆիզիկական բժշկության գիտահետազոտական ինստիտուտի նեւրոլոգիական բաժանմունքը:

-Ընդունված ավանդույթ է, որ երեխաներն ընտրում են իրենց ծնողների ուղին, Ձեր երեխաների դեպքում ինչպե՞ս է:

-Որդիս արդեն ավարտել է բուհը, անցել ռեզինդետուրան, ասպիրանտուրա, 2016 թվականին պաշտպանել թեկնածուական թեզը, եւ հաջողությամբ միասին աշխատում ենք «Նաիրի» բժշկական կենտրոնում ու Դա Վինչի նորաստեղծ կլինիկայում: Իսկ դուստրս 16 տարեկան է, սովորում է ավագ դպրոցում, ծրագրում է բժիշկ դառնալ:

-Տարիների ընթացքում փոփոխություն զգո՞ւմ եք պացիենտների մոտեցման մեջ, մասնավորապես,  դիմելիության կուլտուրայի հարցում դրական տեղաշարժ կա՞:                              

-Ցավոք, ոչ դրական բաներ պիտի ասեմ այդ առումով: Իմ գործունեության սկզբում ինձ թվում էր, թե բժիշկներն ավելի մեծ հարգանք են վայելում բնակչության շրջանում, բայց վերջին երկու-երկուսուկես տասնամյակի ընթացքում բժշկական ոլորտի ղեկավարության, իմ կարծիքով, ոչ օպտիմալ մոտեցումների պատճառով մեր մասնագիտությունը, կարծես թե, հակադրվեց հասարակությանը: Բայց մենք էլ ժողովրդի, հասարակության մի մասն ենք, եւ ես կցանկանամ, որպեսզի հարգեն բժիշկներին, որոնք մարդկանց առողջություն, կյանք են պարգևում, եւ փոխհարաբերությունները լինեն ավելի բարձր մակարդակի վրա: Մեզ դիմողները պետք է գիտակցեն, որ, բացի մարդկային բարձր հատկանիշներ ունենալը, բժիշկները ձգտում են ընթանալ նորարարություններին, գիտության վերջին նվաճումներին համընթաց, իսկ դա հեշտ աշխատանք չէ: Եվ նրանք պետք է բժշկից խորհուրդ ստանան, հավատան ու վստահեն նրան, այլ ոչ թե հակադրվեն: Իսկ հակադրվելու դեպքում թանկ ժամանակ է կորչում, նյարդեր են քայքայվում: Երբ մեր պացիենտները մեկնում են Ռուսաստանի Դաշնություն կամ այլ երկիր, այնտեղի բժիշկների կարծիքներն անվերապահորեն ընդունում են:Մինչդեռ մեր բժիշկներն արտերկրի մասնագետներից ոչ պակաս ճանապարհ են անցել, մեծ փորձ ու բարձր գիտելիքներ ունեն:

Հա­տուկ ու­սում­նա­սի­րու­թյուն­ներ չեմ կա­տա­րել ու չեմ կարծում, թե որ­եւէ մեկն ուսումնասի­րած լի­նի այս հար­ցը, բայց, հեն­վե­լով իմ ան­ձնա­կան փոր­ձա­ռու­թյան վրա, չեմ կարողանում մտաբերել նույնիսկ մեկ դեպք, երբ բժիշ­կը կո­պիտ կամ փոքր­-ի­նչ անքաղաքավա­րի է եղել պացիենտի նկատմամբ: Պարզապես ժա­մա­նա­կի հետ բո­լոր տե­սակի սպա­սարկ­ման ոլորտ­նե­րում մար­դիկ դառ­նում են ավե­լի պա­հանջ­կոտ, ին­չը միան­գա­մայն բնա­կան է: Չա­փա­նիշ­ներն են փոխ­վել:

-Ո՞ւմ եք համարում Ձեր ուսուցիչը:

-Իմ նեղ մասնագիտացման ոլորտում, բարեբախտաբար, շփվել եմ երջանկահիշատակ Կիմ Հայկի Շուքուրյանի, պրոֆեսոր Դունայվիցերիի, պրոֆեսոր Խանամիրյանի, դոցենտ Գեորգի Արմենակովիչի հետ, պատիվ եմ ունեցել մեր մասնագիտության այդ հզոր հիմնադիրների հետ աշխատել, սովորել նրանցից: Իմ կյանքում, իհարկե, մեծ եւ կարեւոր դեր է ունեցել ու մինչ օրս ունի պրոֆեսոր Եղիա Նոյել Գարաբեդյանը` Փարիզի Trousseau և Neker հիվանդանոցների քիթ-կոկորդ-ականջաբանության կլինիկաների ղեկավարը: Ուզում եմ նշել քիթ-կոկորդ-ականջաբան Ժորժ Տաշչյանին եւ, իհարկե, Գեւորգ Աբգարյանին, ով մասնագիտությամբ անեսթեզիոլոգ-ռենիմատոլոգ է, 1990-ականներին UMAF նախագահն էր եւ մեծ դեր ունի իմ ու ընդհանրապես «Էրեբունի» հիվանդանոցի կայացման գործում:

-Շփվելով երիտասարդ կադրերի հետ` ի՞նչ կարծիք եք կազմել նրանց մասին:

- Ես լավատեսորեն եմ տրամադրված: Նրանք իրենց բնույթով եւ արտահայտման ձեւերով շատ տարբեր են, իսկ բժշկությունն այն ոլորտն է, որտեղ պետք է որոշ հատկանիշների տիրապետող մարդիկ լինեն: 2003 թվականից «Նաիրի» բժշկական կենտրոնի քիթ-կոկորդ-ականջաբանության ծառայությունը համալրվել է իմ սաներով, որոնք արդեն մեծ փորձ ունեն, կայացած բժիշկներ են: Սերնդափոխությունը շարունակական բնույթ ունի, այն երբեք կանգ չի առնում: Մեր բազա գալիս են թե ուսանողներ, թե կլինիկական օրդինատորներ, երեք տարի ուսումնասիրում քիթ-կոկորդ-ականջաբանությունը, անցնում լավ դպրոց, դառնում լավ մասնագետներ, լիարժեք բժիշկներ:                                                                                                                                                             

-Կվերհիշե՞ք  Ձեր առաջին պացիենտին։                                                                                                        

-Իմ առաջին պացիենտը եղել է 1988 թվականին, երբ կատարելագործվում էի պլաստիկ վիրաբուժության կենտրոնում: Նշեմ, որ 2-րդ կուրսից` 1982 թվականից, աշխատել եմ բազմաթիվ կլինիկաներում, մասնակցել վիրաբուժական միջամտությունների, արդեն պատկերացում կազմել վիրաբուժական հիմունքների, դրույթների մասին: Իմ այդ ջիղը ուսուցիչներս շուտ նկատեցին եւ 2-3 ամիս հետո ինձ վստահեցին ինքնուրույն վիրահատություն կատարել: Իմ հիշելով` պացիենտը Մոսկվա քաղաքից էր, ամեն ինչ հաջող անցավ, որին հետեւեցին շարունակական հաջողությունները:

-Որպես վերջաբան Ձեր մաղթանքը եւ հորդորը մեր հասարակությանը:

-Ես շատ կցանկանամ, որ հայերը մի օր արթնանան ու լուսաբացի հետ շտկեն իրենց փոխհարաբերությունները:Երբ ասում ենք` հեղափոխության հետ իրավիճակ է փոխվել, ես կցանկանամ, այդ իրավիճակը փոխվի մարդկանց փոխհարաբերություններում, եւ մարդը մարդուն որպես ընկեր, այլ ոչ թե որպես թշնամի ընդունի: Շատ ճիշտ  է ասված` ինչ ցանես, այն էլ կհնձես, ուստի պետք է կողքինիդ բարություն անես, լավ բաներ ասես, ոգեւորես… Ամեն մարդ ունի իր իրավունքները, ցանկությունները, եւ մենք պետք է հարգենք դրանք, սիրենք դիմացինին:Ու, եթե մեր փոխհարաբերությունները դրականորեն զարգանան, մեր ազգը կցուցաբերի իր լավագույն որակները` աշխատասիրությունը, կրթված, բանիմաց, իմաստուն լինելը:

Ու սարեր շուռ կտա: