Լավագույն վիրաբույժի առաջին կինը վիրաբուժությունն է
Լապարասկոպիկ կամ քիչ ինվազիվ վիրաբուժությունը համարվում է նորարարական վիրաբուժական մեթոդ եւ, ավանդական վիրաբուժության համեմատ, ունի մի շարք առավելություններ: Որովայնի խոռոչի եւ փոքր կոնքի օրգանների լապարասկոպիկ վիրահատությունները՝ առանց ավանդական կտրվածքի եւ նորագույն տեխնոլոգիաների կիրառմամբ, բնորոշվում են հիվանդի վնասումը նվազագույնի հասցնելով, արյունահոսության քիչ հավանականությամբ, հետվիրահատական բարդությունների ցածր մակարդակով, հոսպիտալացման սեղմ ժամկետով, ապաքինման կարճ ժամանակահատվածով եւ գոհացուցիչ կոսմետիկ արդյունքներով:
Լապարասկոպիկ վիրաբուժությունն իր ոլորտում համարվում է բեկումնային եւ առավել հաճախ փոխարինում է ավանդական վիրաբուժությանը: Մի շարք վիրաբուժական միջամտությունների դեպքում այն ապահովում է բարձր ճշգրտություն եւ որակյալ արդյունք: Միեւնույն ժամանակ, լապարասկոպիկ վիրաբուժությունը պահանջում է վիրաբույժի` առավել խորը հմտություններ եւ նմանատիպ վիրահատությունների համար նախատեսված բժշկական սարքավորումների հետ աշխատելու փորձառություն:
Միքայելյանի անվան ինստիտուտում վերոնշյալ մեթոդով վիրահատվելու կարիք ունեցող անձանց տարեցտարի աճող թիվը թելադրում էր համընթաց քայլերով առաջ շարժվել: Ժամանակակից տեխնիկայով հագեցած ընդհանուր եւ լապարասկոպիկ վիրաբուժության բաժանմունքը, բուժման նորագույն մեթոդները եւ կլինիկայի բժիշկների գիտելիքների շարունակական հարստացումը հնարավորություն են ընձեռում բուժման գործընթացում ներգրավել վիրաբուժության ամբողջ սպեկտրը:
http://bestgroup.am/ կայքի զրուցակիցն է Միքայելյանի անվան ինստիտուտի ընդհանուր եւ լապարասկոպիկ վիրաբուժության բաժանմունքի վարիչ ԱՐՄԵՆ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԸ: Երկար տարիների վաստակ ունեցող եւ մեծ հեղինակություն վայելող բժիշկն իր գործի գիտակն է, բազմաթիվ մարդկային կյանքեր է փրկել եւ դեռ շարունակելու է փրկել: Բժիշկը, կենտրոնին մշտապես թարմ շունչ հաղորդելով, պահպանում է նախորդների ստեղծած ավանդույթները` բարձր պահելով Միքայելյանի անվան ինստիտուտի վաստակած կոչումը: Մարդու, առավել եւս, բժշկի համար մասնագիտությունն առաջին հերթին առաքելություն է: Լինել բժիշկ՝ նշանակում է աշխատել անձնվեր, հանդես գալ նախաձեռնողականությամբ, աչքի ընկնել խոհեմությամբ, պատասխանատվություն կրել յուրաքանչյուր արածի կամ չարածի համար:
-Պարո´ն Հարությունյան, ե՞րբ գնացիք այդ պատասխանատու քայլին, ինչո՞ւ որոշեցիք հենց վիրաբույժ դառնալ:
- Ես դեռ մանկուց ցանկացել եմ բժիշկ դառնալ եւ, երբ կանգնեցի մասնագիտության ընտրություն կատարելու խնդրի առջեւ, վիրաբույժ դառնալու աներկբա որոշում կայացրի: Այլ պատկերացում չունեի, ինձ տեսնում էի միայն վիրաբուժության ոլորտում: Ավելին, եթե ինձ նորից հնարավորություն տրվի մասնագիտության ընտրություն կատարել, առանց վարանելու կրկին կընտրեմ վիրաբուժությունը: Ոչինչ չեմ փոխի իմ կյանքում, որովհետեւ կարծում եմ` բավականին պատվավոր ճանապարհ եմ անցել, սիրում եմ ու նվիրված եմ մասնագիտությանս: Միշտ ասել եմ եւ կկրկնեմ, որ լավագույն վիրաբույժի առաջին կինը վիրաբուժությունն է, այլ տարբերակ չկա: Պետք է անհագ սիրահարված լինես մասնագիտությանդ, որպեսզի հասնես խոստումնալից եւ ցանկալի արդյունքների, որպեսզի նվիրվես ու պատշաճ կատարես աշխատանքդ:
-Բժի´շկ, որո՞նք են Ձեր ղեկավարած բաժանմունքի գործունեության հիմնական ուղղությունները։
-Մեր բաժանմունքն ընդհանուր վիրաբուժության եւ լապարասկոպիայի բաժանմունք է, որտեղ իրականացվում է ընդհանուր վիրաբուժությունն ամբողջ ծավալով` աբդոմինալ, ճողվածքների, աղիքային խնդիրների, ստամոքս-աղիքային տրակտի, լեղուղիների, եւ մեր բաժանմունքի յուրահատկությունն այն է, որ հատկանշական տոկոս է կազմում լապարասկոպիկ վիրահատությունների թիվը: Մենք արդեն 23 տարի է, ինչ օրեցօր զարգացնում ենք այդ մեթոդիկան: Ես ու մեր բաժանմունքի բժիշկները մշտապես վերապատրաստումներ ենք անցնում տարբեր երկրներում: Պետք է նշեմ, որ ես նաեւ երկար տարիներ աշխատել եմ ԱՄՆ-ի «Կոլումբիա» համալսարանում, Փարիզում, Բեռլինում, Համբուրգում եւ վերադարձել Հայաստան` աշխատանքս շարունակելու եւ ձեռք բերածս փորձը Հայաստանում կիրառելու նպատակով: Արտերկրի մասնագետների հետ մեր համագործակցությունն ունի շարունակական բնույթ, նրանց այցերը մշտական բնույթ են կրում, իրականացվում է փորձի փոխանակում, եւ մենք ամեն կերպ ջանում ենք հետ չմնալ աշխարհում անընդհատ զարգացող նորարարություններից: Նշեմ, որ մենք դարձել ենք կլինիկական բազա, ինչի արդյունքում հնարավորություն ունենք թռիչքային փոփոխություններ գրանցել եւ նորարարություններ մտցնել մեր ասպարեզ, նոր սարքավորումներ ձեռք բերել, նորագույն մոտեցումներ կիրառել մեր աշխատանքում: Ես համոզված եմ, որ այս տեմպերով առաջ ընթանալու պարագայում Միքայելյանի անվան ինստիտուտը կդառնա վիրաբուժության ասպարեզում առաջատարը: Այն արդեն իսկ լավագույններից է եւ դառնալու է այն դարբնոցը, որտեղից ծնվելու են լավագույն վիրաբույժները, քանի որ բոլոր փորձառու եւ հմուտ վիրաբույժները Միքայելյանի անվան ինստիտուտի սաներն են եղել, այստեղ ուսանած եւ աշխատած բժիշկներ են: Մեր կենտրոնն այլ ավանդույթների եւ այլ մտածելակերպի բուժհաստատություն է:
Ընդհանրապես մի քիչ դժվար է բժշկի ճանապարհը, ու այսօրվա ուսանողը պետք է գիտակցի, որ ինքը բժիշկ կդառնա 10-12 տարի ուսանելուց հետո միայն եւ պետք է պատրաստ լինի յուրաքանչյուր դժվարության, չգայթակղվի այլ բաներով: Նա պետք է սպասի իր պատվավոր ժամին, որպեսզի դրսեւորվի: Սա յուրահատուկ մասնագիտություն է, եւ ոչ բոլորին է շնորհված դառնալ լավագույնից լավագույնը:
-Բժի´շկ, կհիշե՞ք Ձեր կատարած առաջին եւ տպավորիչ վիրահատությունը:
-Իմ կատարած առաջին վիրահատությունը եղել է պրոֆեսոր Համլետ Թամազյանի հետ, ում ես համարում եմ ոչ միայն իմ ուսուցիչը, այլեւ իմ կյանքի կարեւորագույն մարդկանցից մեկը: Նա յուրահատուկ, մեծ մարդ էր, յուրօրինակ վիրաբույժ, ով ուրույն ձեռագրով ձեւավորեց բոլորից տարբերվող դպրոց, կադրերի դարբնոց: Իմ բախտը բերել է այն առումով, որ մեր ճանապարհները խաչվեցին, ու ես հնարավորություն ունեցա վիրաբուժություն ասվածը ընկալել լիովին: Ես լավ հիշում եմ իմ կատարած առաջին վիրահատությունը, երբ պրոֆեսորն ինձ ասաց. «Ես կօգնեմ քեզ, դու պետք է կատարես վիրահատությունը»: Ես երբեք չեմ մոռանա այդ երջանիկ պահը, որը դաջվել է իմ հիշողության մեջ: Նա ամբողջ վիրահատությունը վստահեց ինձ, եւ ես այդ վիրահատական միջամտությունից հետո վեց օր տուն չէի գնում, հիվանդին պահում էի իմ հսկողության տակ: Իսկ, երբ ամեն ինչ բարեհաջող ընթացք ստացավ, հիվանդն ապաքինվեց եւ տուն գնաց, ինձ համար այդ վիրահատությունը մնաց որպես ամենատպավորիչներից մեկը: Ի դեպ, այդ վիրահատությունից հետո մոտ վեց հազար վիրահատություն եմ կատարել:
-Ո՞րն եք համարում Ձեր ամենակարեւոր ձեռքբերումը։
-Նախ ասեմ, որ եղել եմ լապարասկոպիկ վիրահատության ներդրողներից մեկը Հայաստանում, ինչն այն տարիներին շատ դժվար ճանապարհ էր: 1995 թվականից ի վեր մի քանի բժիշկներով տարբեր բժշկական կենտրոններում սկսեցինք միաժամանակ կիրառել նոր մեթոդիկան, երբ իրականում հասարակությունն էլ դեռ պատրաստ չէր լապարասկոպիկ վիրահատություն հասկացությանը: Վիրահատական եւ հետվիրահատական արդյունքների վիճակագրությունը բերեց նրան, որ այն հիրավի դարձավ շատ ժամանակակից եւ արդարացված մեթոդ, որն օրեցօր զարգացում է ապրում: Ես համարում եմ, որ Հայաստանում այդ մեթոդը զարգացնելու եւ լավագույն արդյունքեր ստանալու առումով բավականին ծանրակշիռ ներդրում ունեմ: Մոտ 22 տարի առաջ ձեւավորել եմ մեր բաժանմունքը, որն առաջինն է եղել Հայաստանում ապահովագրական բժշկության իրականացման առումով: Մենք առաջիններից էինք, քանի որ այդ տարիներին չկային ապահովագրական ընկերություններ, իսկ մեր բժշկական կենտրոնն այդ տարիներին ապահովագրական բժշկության շրջանակներում իրականացրեց 12-13 հազար վիրահատական միջամտություն, այսինքն` հիվանդները մատչելի տարբերակով կարողացան վերականգնել իրենց առողջությունը: Մենք ամեն օր, գիշեր-ցերեկ կատարում էինք 20-25 վիրահատություն: Ասեմ նաեւ, որ ունեմ բավականին շատ ուսանողներ, որոնք այսօր կայացած մասնագետներ են ու տարբեր բժշկական կենտրոններում պատվով եւ նվիրումով կատարում են իրենց աշխատանքը: Ես ղեկավարել եմ նաեւ Միքայելանի անվան ինստիտուտը: Ծանր տարիներ էին, բայց մեզ հաջողվեց մասնակից լինել նշանակալի նախաձեռնության, երբ համաձայնություն ձեռք բերվեց Մխիթար Հերացու անվան բժշկական համալսարանի հետ, եւ Միքայելյանի անվան ինստիտուտը դարձավ բժշկական համալսարանի կլինիկական բազան:
-Ի՞նչ կարծիք ունեք դիմելիության կուլտուրայի մասին:
-Դիմելիության կուլտուրան տարիների ընթացքում էականորեն փոխվել է. մարդիկ հասկացել են, որ պետք է վստահեն իրենց բժշկին, որպեսզի հասնեն լավագույն արդյունքների: Մարդիկ շատ են սիրում դիմել մի քանի բժշկի, ինչը ես համարում եմ նորմալ երեւույթ, եւ ընդհանրապես պետք է փոխվստահության մթնոլորտ ձեւավորվի բժիշկների եւ հիվանդների միջեւ: Եթե հիվանդը վստահի իր բժշկին, դա կօգնի մեզ հետագա բուժման գործընթացում: Շատ բան կախված է նաեւ պացիենտի ֆինանսական վիճակից, եւ ես համոզված եմ, որ, երբ բժշկական ապահովագրությունը լիովին ու ամբողջապես մուտք գործի բժշկության ոլորտ, խանգարող հանգամանքները կվերանան: Բոլորս էլ գիտենք, որ Հայաստանն այն երկրներից է, որտեղ հասարակությունը ֆինանսական խնդիրների պատճառով դժվարանում է դիմել բժշկի: Քանի որ բնակչության շատ քիչ տոկոսն է ընդգրկված ապահովագրության շրջանակներում, մենք փորձում ենք հիվանդներին օգնել բարեգործական հիմունքներով, բայց դա արդյունավետ գործընթաց չէ. բժիշկն էլ մարդ է ու պետք է վաստակի իր կատարած ծանր աշխատանքի դիմաց: Այն արտահայտությունը, որ ամենավտանգավոր բանը սոված վիրաբույժն է, միշտ էլ ակտուալ է եղել: Երբ մարդը նորմալ վաստակում է, նորմալ եւ ազնիվ է վերաբերվում իր աշխատանքին:
-Բժի´շկ, սփյուռքից դիմողներ լինո՞ւմ են:
-Այո´: Եվ նրանք հիմնականում մեր հայրենակիցներն են, որոնք, ամառային ամիսներին այցելելով հայրենիք, զուգահեռ կատարում են պլանային վիրահատություններ: Նրանց համար նախընտրելի եւ ավելի հեշտ է իրենց հայրենակցի հետ առնչվելը: Բացի այդ, մեր երկրում բուժօգնությունը համեմատաբար մատչելի է, այդ իսկ պատճառով արտերկրից ժամանած մեր հայրենակիցները բավականին մեծ տոկոս են կազմում:
-Որպես վերջաբան Ձեր մաղթանքները մեր ընթերցողներին։
-Առաջին հերթին մեր երկրին մաղթում եմ խաղաղություն, ցանկանում, որպեսզի տեղի ունեցած հեղափոխությունը տա իր պտուղները, բոլոր ասպարեզներում դրական տեղաշարժեր արձանագրվեն: Եվ ես համոզված եմ, որ այդպես էլ կլինի: Կցանկանամ, որ մեր երկրում լինի կայունություն, ամեն ոք զբաղվի իր աշխատանքով, այլ ոչ թե քաղաքականությամբ: Իսկ բոլոր բժիշկներին էլ մաղթում եմ պրոֆեսիոնալիզմ: Թող սիրեն իրենց աշխատանքը, ձգտեն միշտ կատարելագործվել: Թող մեր բոլոր ջանքերն ուղղված լինեն միայն կանխարգելիչ քայլերին: Ցանկանում եմ, որ մեր երկիրը ազատ, անկախ, հարուստ եւ զարգացած լինի, որ մեր ժողովուրդը երջանիկ ապրի հայրենի հողի վրա, որ մեզանից յուրաքանչյուրն իր երկրի մասին այնպես մտահոգվի, ինչպես իր տան, ընտանիքի մասին: