Ուսումնառությունը

1976 – 1986թ. Հ. Սարուխանյանի անվ. N1 միջն. դպրոց ք. Գավառ 

• Ավարտել է ոսկե մեդալով

1987 – 1993թ. Երևանի Մ. Հերացու անվ. Պետական Բժշկական Համալսարան

• Բուժական ֆակուլտետ
• Ավարտել է կարմիր դիպլոմով

1993 – 1995թ. Երևանի Մ. Հերացու անվան Պետական Բժշկական Համալսարան

• Քիթ – կոկոդ - ականջի հիվանդությունների ամբիոն
• Կլինիկական օրդինատոր

Աշխատանքային գործունեությունը

1986 – 1987թ. ք. Գավառի Կենտրոնական Հիվանդանոց-ք. Գավառ

• Սանիտար

1992 – 1993թ. <Արմենիա> Բժշկական Կենտրոն

• Քիթ – կոկորդ- ականջի հիվանդությունների բաժանմունք
• Բուժակ

1997թ. – 2002թթ. Էրեբունի բժշկական քոլեջ

• Դասախոս

1995թ. – ներկա <Էրեբունի> Բժշկական Կենտրոն

• Քիթ-կոկորդ- ականջաբանության հիվանդությունների բաժանմունք
• Բժիշկ

1998 – 2005 Հայկական բժշկական ինստիտուտ

• Քիթ-կոկորդ-ականջաբանության հիվանդությունների ամբիոն
• Դասախոս

2005 – ներկա Երևանի Պետական Բժշկական Համալսարանի քիթ – կոկորդ - ականջաբանության ամբիոնի դոցենտ

2010 – 2015 <Առողջապահություն>  Հանդես խմբագրություն> ՓԲԸ տնօրեն, գլխավոր խմբագիր

2011թ. – 2015 ՀՀ Առողջապահության Նախարարության կլինիկական հետազոտությունների էթիկայի հանձնաժողովի նախագահ

Հասարակական գործունեությունը

1999 – 2001թ <Երիտասարդ բժիշկների միություն>  ՀԿ

• Վերստուգիչ հանձնաժողովի նախագահ

2002թ. – ներկա <Հայկական Բժշկական Ասոցիացիա> ՀԿ

• Հիմնադիր անդամ և Կլինիկական կոմիտեի նախագահ

2008թ. – ներկա <Հայկական Քիթ – Կոկորդ - Ականջաբանների Ասոցիացիա> ՀԿ

• Հիմնադիր անդամ և Գլխավոր քարտուղար

2009թ. – ներկա <Համաշխարհային Քիթ – Կոկորդ - Ականջաբանների Ասոցիացիա> ՀԿ անդամ

2010թ. – ներկա <Եվրոպական Ռինոլոգների Ասոցիացիա> ՀԿ անդամ

2010թ. – ներկա <Եվրոպական Քնաբաների Ասոցիացիա> ՀԿ անդամ

Գիտական գործունեություն

Բժշկական Գիտությունների Թեկնածու
73 գիտական տպագիր աշխատանք

Մասնակցությունը գիտական կոնֆերանսներին և սեմինարներին

2001թ. Մոսկվա - Երիտասարդ գիտնականների II միջազգային կոնֆերանս
2001թ. Մոսկվա - Բնագիտական գիտությունների և կլինիկական բժշկության առաջընթացե միջազգային կոնֆերանս
2001թ. Յարոսլավլ - «Քթի ինֆեկցիա և ալերգիաե միջազգային կոնֆերանս
2001թ. Երևան - Երիտասարդ Բժիշկների I միջազգայինե կոնֆերանս
2002թ. Մոսկվա - Ասթմայի Եվրոպական կոնգրեսե, «ԱՊՀ Երկրների իմունոլոգների և ալերգոլոգների IV կոնգրես
2003թ. Երևան - Երիտասարդ Բժիշկների II միջազգային կոնֆերանսե
2008թ. Բարսելոնա- Ալերգոլոգների և Իմունոլոգների Եվրոպական ասոցիացիայի XII միջազգային կոնֆերանս
2009թ. Բրազիլիա- Սան Պաուլո- Քիթ-կոկորդ-ականջաբանների համաշխարհային ասոցիացիայի XIX միջազգային կոնգրես
2010թ. Պրագա - Վերին շնչառական ուղիների հիվանդությունների բուժման նորագույն եղանակների վերաբերյալ գիտաժողով
2011թ. Տոկիո – Ռինոլոգների համաշխարհային ասոցիացիայի 14-րդ կոնֆերանս
2012թ. Սինգապուր – Ասիական Քիթ-կոկորդ - ականջաբանների գիտաժողով
2012թ. Հռոմ - Քնաբանների Եվրոպական ասոցիացիայի համաժողով
2013թ. Նիցցա - Քիթ-կոկորդ - ականջաբանների Եվրոպական ասոցիացիայի գիտաժողով
2014թ. Գերմանիա- Մյունխեն, Ռինոպլաստիկայի Եվրոպական գիտաժողով
2014թ. Ամստերդամ- Եվրոպական ռինոլոգների ասոցիացիայի միջազգային 25-րդ կոնգրես
2015թ. Պրագա- Քիթ-կոկորդ - ականջաբանների Եվրոպական ասոցիացիայի 3րդ գիտաժողով
2016թ. Պորտուգալիա – Լիսաբոն, Մանկական Քիթ-կոկորդ - ականջաբանների Եվրոպական ասոցիացիայի 13րդ գիտաժողով

Մասնագիտական վերապատրաստում

2001թ. Ավստրիա - Զալզբուրգ - Ընդհանուր ԼՕՌ հիվանդություններ
2005թ. Ավստրիա - Զալզբուրգ - Ընդհանուր ԼՕՌ հիվանդություններ
2005թ. Եգիպտոս, Մանսուրիայի համալսարան - Դեմքի պլաստիկ վիրաբուժության դասընթացներ
2007թ. Բրյուսել, Սանտ-Լուկ համալսարանական կլինիկա
2009թ. Ավստրիա - Գրաց, Քթի հարակից խոռոչների էնդոսկոպիկ վիրաբուժության դասընթացներ
2010թ. Վիենա - Ընդհանուր ԼՕՌ հիվանդություններ
2011թ. Գերմանիա- Մանհայմի համալսարանական կլինիկա - խռմփոցի և քնի ժամանակ առաջացող շնչառական կանգերի բուժման եղանակները
2012թ. Գերմանիա- Ռեգենզբուրգ, Ռինոպլաստիկայի միջազգային դասընթացներ
2015թ. Ավստրիա - Գրաց, Քթի հարակից խոռոչների էնդոսկոպիկ վիրաբուժության դասընթացներ,
2015թ. Ավստրիա - Գրաց, Ռինոսեպտոպլաստիկայի դասընթացներ

Լեզուներ

Հայերեն (մայրենի)
Ռուսերեն
Անգլերեն

Անձնական տվյալներ

Ծննդյան թիվ` 24. 03. 1969, ք. Գավառ
Ընտանեկան վիճակ` ամուսնացած
Երեխաներ` որդի և դուստր:

Կատարվող վիրահատություններ

1. Արտաքին քթի պլաստիկա (ռինոպլաստիկա)
2. Արտաքին քթի և քթի միջնապատի ուղում (ռինոսեպտոպլաստիկա)
3. Քթի միջնապատի ուղում (սեպտոպլաստիկա)
4. Քթի հարակից խոռոչների (հայմորյան, ճակատային, հիմային) էնդոսկոպիկ վիրահատություն
5. Ստորին խեցիների փոքրացում ռադիոհաճախային եղանակով
6. Քմային նշիկների հեռացում (տոնզիլէկտոմիա)
7. Քմային նշիկների փոքրացում ռադիոհաճախային եղանակով
8. Փափուկ քիմքի պլաստիկա
9. Ձայնալարերի վիրահատություններ
10. Ձայնի ֆունկցիոնալ վիճակի գնահատում
11. Խռմփոցի և քնի ժամանակ առաջացող շնչառական կանգերի բուժում
12. Ականջախեցիների պլաստիկա (օտոպլաստիկա)
13. Արտաքին և միջին ականջի հիվանդությունների բուժում
14. Թմբկախորշի շունտավորում
15. Խալերի, սպիների և դեմքի անոթային ցանցի հեռացում ռադիոհաճախային եղանակով:

Գեղեցկությունն ինքնավստահություն է ծնում

Պլաստիկ վիրաբուժության դիմողների քանակը Հայաստանում տարեցտարի ավելանում է: Դա պայմանավորված է նրանով, որ մարդիկ սկսել են իրենց նկատմամբ դառնալ ավելի հետևողական և ավելի շատ ուշադրություն դարձնել իրենց արտաքին տեսքին: Եթե նախկինում մարդիկ հաճախ թաքցնում էին պլաստիկ վիրահատության դիմելու պատճառը, ապա այսօր դա, կարծես, նորաձև է դարձել: Գեղեցկությունը բաց երաշխավորական նամակ է, և պլաստիկ միջամտությունը հաճախ իրականացվում է ինքնագնահատականի բարձրացման նպատակով:

Մեր զրուցակիցն է  բժշկական գիտությունների թեկնածու, Երևան քաղաքի գլխավոր պլաստիկ և միկրովիրաբույժ, Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի պլաստիկ վիրաբուժության ամբիոնի դասախոս, «Նաիրի» բժշկական կենտրոնի  պլաստիկ վիրաբուժության և վերականգնողական միկրովիրաբուժության ծառայության ղեկավար ԿԱՐԵՆ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆԸ:

 -  Պարո՛ն Պետրոսյան, կխնդրեինք  մի փոքր  պատմել Ձեր մասնագիտական  ուղու մասին:

-  1995-2001թթ. սովորել եմ Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանում, որից հետո մեկնել եմ Մոսկվա, ընդունվել և ավարտել (2001-2003թթ.) կլինիկական օրդինատուրա ակադեմիկոս Բ. Վ. Պետրովսկու անվան Ռուսաստանի վիրաբուժության գիտական կենտրոնում՝ ընդհանուր վիրաբուժություն մասնագիտությամբ:
Այնուհետև գեղեցկության ու կատարելության հանդեպ ձգտումս ինձ ուղղորդել է դեպի պլաստիկ վիրաբուժություն և միկրովիրաբուժություն, ու այդ նպատակով 2003-2006թթ. ուսանել եմ վերը նշված կենտրոնի ստացիոնար ասպիրանտուրայում: 2006թ. պաշտպանել եմ թեկնածուական թեզը՝ ստանալով բժշկական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան: Իսկ այժմ  Մոսկվայի Սեչենովի անվան պետական բժշկական համալսարանի հայցվոր-դոկտորանտ եմ:

- Տեղեկացված ենք, որ Հայաստանում արդեն գործում է քթի պլաստիկ վիրաբուժության ասոցիացիա, որի հիմնադրման աշխատանքներում մեծ է Ձեր մասնակցությունը: - Նախորդ ամսվանից իր գործունեությունն է սկսել Հայաստանի քթի պլաստիկ վիրաբույժների ասոցիացիան, որում ներգրավված են  այն բոլոր մասնագետները, ովքեր զբաղվում են քթի վիրաբուժությամբ` պլաստիկ,  ՔԿԱ  և դիմածնոտային վիրաբույժներ: Ասոցիացիայի առջև դրված է մի քանի խնդիր:  Ասոցիացիայի հիմնական նպատակներն ու խնդիրներն են պրոֆեսիոնալ միջավայրի ստեղծումը, տեղի մասնագետների համախմբումը և ուսուցումը` հանրաճանաչ օտարերկրյա մասնագետներին  ուսումնական և պրակտիկ աշխատանքներում ներգրավելով: Ասոցիացիան  ավելի դինամիկ է, բաց, և բոլոր ցանկացողները, ոչ միայն  Հայաստանից, այլև արտերկրից, կարող են լինել ասոցիացիայի կազմում։ 

Ասեմ, որ Հայաստանում ամենատարածված պլաստիկ վիրահատությունը համարվում է քթի վիրահատությունը. ըստ վիճակագրության, օրական կատարվում է մոտավորապես 20-30 քթի պլաստիկ վիրահատություն: Ցանկանում ենք բոլոր մասնագետներին ներգրավել այդ ասոցիացիայի կազմում, որտեղ կքննարկվեն առկա խնդիրները, կմշակվեն որոշակի չափանիշներ։ Այդպիսով, բնականաբար, կլինենք ավելի պաշտպանված  և, ինչու ոչ, կկարողանանք ներգրավել պացիենտների, կզարգացնենք բժշկական տուրիզմը, քանի որ չենք կարող սահմանափակվել միայն Հայաստանով: Մեր ծրագիրն իրատեսական է, որովհետև մենք առաջարկում ենք որակյալ պլաստիկ վիրահատություններ, ընդ որում, բավականին մատչելի: Որպես օրինակ նշեմ, որ ինքս իմ թիմով հաճախ մեկնում եմ Հայաստանի մարզեր և իրականացնում տարբեր պլաստիկ վիրաբուժական միջամտություններ: Մարզերում վիրահատություններն ու բուժական միջամտությունները կատարվում են մայրաքաղաքի համեմատ բավական մատչելի՝ մոտ 30 տոկոս էժան: Գնային այսպիսի քաղաքականությունը նպաստում է պլաստիկ վիրաբուժական միջամտությունները տարբեր սոցիալական խմբերի համար  հասանելի դարձնելուն: Եվ ընդհանրապես, Հայաստանում պլաստիկ վիրահատությունների գները  Ռուսաստանի Դաշնության հետ  համեմատած, 3-5 անգամ, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հետ համեմատած, մոտավորապես 7-8  անգամ մատչելի են:

-  Համագործակցո՞ւմ եք արտերկրի ասոցիացիաների հետ:

- Այո։ 2006թ. Ռուսաստանի (ОПРЕХ) և Եվրոպական (IPRAS) ասոցիացիաների, ինչպես նաև Հայաստանի (AAPRAS) պլաստիկ վիրաբույժների, իսկ 2014թ.-ից նաև Եվրոպայի քթի պլաստիկ վիրաբույժների ասոցիացիայի (RSE) լիարժեք անդամ եմ: Մենք բավական ակտիվ մասնակցություն ենք ունենում տարբեր վերապատրաստումների, կոնֆերանսերի, միշտ մեկնում ենք Եվրոպա, Ամերիկա՝ ներկա գտնվելու կազմակերպվող կոնգրեսներին, սեմինարներին: Նշեմ, որ մեր մասնագիտությունում պրոֆեսիոնալ մակարդակի պահպանումն առանց ամենամյա վերապատրաստումների և կոնգրեսների հնարավոր չէ, քանի որ անընդհատ անհրաժեշտ է լինում նորարարություների կիզակետում լինել, միշտ գնալ դրանց հոսանքին համընթաց: Հենց  այս նպատակով է, որ տարին առնվազն 2-3 անգամ մասնակցում ենք միջազգային կոնֆերանսների, վերապատրաստման դասընթացների:

-  Արդյոք գոյություն ունի՞ դպրոց ասվածը պլաստիկ վիրաբուժության մեջ:

-  Կարելի է ասել, որ Հայաստանում այս հարցի շուրջ բացթողումներն ահռելի են, և, բնական է, որ պահանջվում է մեծ ցանկություն ու եռանդ այն լրացնելու համար: Հենց դա է հանդիսանում մեր կողմից հիմնած Հայաստանի քթի պլաստիկ վիրաբույժների ասոցիացիայի հիմնական նպատակներից մեկը, որի նախագահը Ձեր խոնարհ ծառան է: Ինքս, աշխատելով  Երևանի Մ. Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի պլաստիկ վիրաբուժության ամբիոնում, կարող եմ նշել, որ մենք չունենք արտասահմանում ընդունված  պլաստիկ վիրաբուժության դասական դպրոց: Պատճառները բազմաթիվ են, և կդժվարանամ կոնկրետ նշել դրանք: Գուցե կա մտավախություն սպասվելիք մրցակցության նկատմամբ, կամ մարդկանց մեջ չկա սովորեցնելու այդ ջիղը, որպեսզի իր իմացածը ուսանի, փոխանցի եկող սերնդին, և այլն:

-  Պլաստիկ վիրաբուժության մեջ կա՞ն արդյոք հակացուցումներ:

-  Ինչպես ցանկացած  վիրահատական միջամտություն, այնպես էլ պլաստիկ և էսթետիկ  վիրահատությունները զերծ չեն  հակացուցումներից: Առաջին հերթին  պոտենցիալ պացիենտի առաջնային զննման ժամանակ տեղեկացվում ենք նրա ցանկությունների  և վիրահատության ենթարկվող օրգանի կամ մարմնի հատվածի  չափի և ձևի փոփոխության վերաբերյալ: Պլաստիկ վիրաբույժի խնդիրն է ընկալել պացիենտի իրական սպասելիքները, տալ նրան պրոֆեսիոնալ ինֆորմացիա, և փոխհամաձայնության դեպքում միայն պացիենտը անցնում է հետազոտությունների փուլ: Այդ փուլում խնդիրների հայտնաբերման  դեպքում, բնականաբար, պացիենտը  ենթարկվում է բուժման,  այնուհետև միայն պլանավորվում է սպասվող վիրահատության ժամկետները, բացատրվում  ընթացքի  և հետվիրահատական ժամանակահատվածի առանձնահատկությունները:

Կցանկանայի տեղեկացնել նաև, որ այս տարվա  մայիսի 12-13-ը կայանալու է մասնագիտական կոնգրես, որում քննարկվելու են գլխի և պարանոցի հիվանդություններին վերաբերող բազում հարցեր, ներկայացվելու են առանձնահատուկ ուշադրության արժանի կլինիկական դեպքեր: Իրենց մասնակցությունն են ունենալու ոչ միայն տեղի, այլ նաև   արտերկրից հրավիրված հանրաճանաչ մասնագետներ, մասնավորապես՝ Ռուսաստանի Դաշնությունից, Եվրոպայից: Ցանկացողներին հրավիրում ենք, մուտքն ազատ է:

- Ի՞նչ խորհուրդ կտաք մեր կանանց:

- Մեր կանայք ամենագեղեցիկ կանայք են ամբողջ աշխարհում։ Խորհուրդ կտամ, որ հետևեն իրենց առողջությանը, լինեն երջանիկ, իսկ արտաքին որոշ փոքր թերությունները կշտկվեն մեր կողմից: Թող ճիշտ ընտրություն կատարեն իրենց պլաստիկ վիրաբույժի հարցում:
Անհրաժեշտ է առաջնահերթ  ուշադրություն դարձնել  բժշկի բազային կրթությանը:
Այն բժիշկը, որն անհիմն գովազդվում է և չունի համապատասխան որակավորում, բավական հեռու է լավագույնը կոչվելուց:  Քիչ չեն օրինակները, երբ մարդն ավարտել է մասնավոր որևէ բժշկական հաստատություն, իսկ հիմա դարձել է <<գործի վարպետ>>: Կցանկանայի, որ մեր կանայք լինեն երջանիկ, լինեն սիրված ու գնահատված իրենց շրջապատող  տղամարդկանց կողմից: Եղեք միշտ գեղեցիկ և ինքնատիպ, մեր սիրելի կանայք: 

Չարորակ նորագոյացությունը չի նշանակում դատավճիռ

  Քիմիաթերապիան քաղցկեղի բուժման բաղկացուցիչ կարևորագույն փուլերից մեկն է: Այն նշանակվում է քաղցկեղային հիվանդությունների դեպքում, մետաստազների պրոֆիլակտիկայի, ուռուցքի՝ վիրահատության նախապատրաստման համար ձևափոխման նպատակներով, վիրահատական միջամտությունն արդյունավետ դարձնելու միտումով և այլն: Թվում է՝ մենք ամեն ինչ գիտենք բուժման այս չափազանց ընդհանրական անվանում ստացած եղանակի մասին: Սակայն փորձը, քաղցկեղային հիվանդությունների դեմ բուժում ստացած մարդկանց պատմություններն ու ապրումները ցույց են տալիս, որ դեռևս բավարար տեղեկացված չենք այս երևույթի, դրա ընթացքի ու բարդությունների վերաբերյալ:
   «Էրեբունի» բժշկական կենտրոնում 2016թ. բացվեց քիմիաթերապիայի բաժանմունքը, որը ղեկավարում է Երևան քաղաքի գլխավոր ուռուցքաբան, բ.գ.թ. Հայկուհի Գյոքչյանը: Բաժանմունքում անցկացվում է քիմիաթերապիայի և թիրախային թերապիայի ժամանակակից ուղեցույցներին և ապացուցողական բժշկության հիմունքներին համապատասխան բուժում: Կարևորվում է առանձնապես ուղեկցող թերապիայի ուղեցույցները, որոնց նպատակն է հնարավորինս մեղմել քիմիաթերապիայից առաջացած բարդությունները և կանխարգելել դրանց առաջացումը: Ամբողջ աշխարհում օրեցօր աճում է քաղցկեղային հիվանդությունների մասնաբաժինը: Քաղցկեղի բուժման ուղիներն են՝ վիրահատությունը, քիմիաթիրախային թերապիան, ճառագայթային բուժումը: Բուժման այսպիսի համակցման շնորհիվ է միայն իրականալի դառնում քաղցկեղի հաղթահարումը: Բաժանմունքում առկա է «Paxman cooling cap» կոչվող սարքավորումը, որը հեղուկ սառեցված սիլիկոնե գելի միջոցով սառեցնում է գլխի մազածածկ հատվածը քիմիաթերապիայի ընթացում և կանխում քիմիաթերապիայից առաջացող մազաթափությունը:

Մեր զրուցակիցն է բժշկական գիտությունների թեկնածու,  Երևան քաղաքի գլխավոր ուռուցքաբան, «Էրեբունի» բժշկական կենտրոնի ուռուցքաբանության բաժանմունքի ղեկավար ՀԱՅԿՈՒՀԻ ԳՅՈՔՉՅԱՆԸ:

Նրա հետ զրուցեցինք Հայաստանում քիմիաթերապիայի ներկա վիճակի և ոլորտի զարգացմանը նպաստող քայլերի մասին, որոնց շարքում առանձնացվում են քիմիաթերապևտների համախմբված աշխատանքը, եվրոպական և ամերիկյան ուղեցույցների տեղայնացումն ու ներդրումը, գլխավոր քիմիաթերապևտին կից աշխատանքային խմբի ձևավորումը, ինչպես նաև քաղցկեղով հիվանդների տվյալների շտեմարանի ստեղծումն ու պարբերական թարմացումը: Այս քայլերը, ըստ մեր զրուցակցի, թույլ կտան Հայաստանում քիմիաթերապիան անցկացնել միջազգային չափանիշներին համապատասխան: Բժշկուհու համար մասնագիտական հաջողություններ արձանագրելու կարևոր պայմանը նպատակադրվածությունն է, որի շնորհիվ հնարավոր է հաղթահարել բազում խոչընդոտներ և չերկնչող կամքով ընթանալ առաջ:    

-Տիկի՛ն Գյոքչյան, մի փոքր պատմեք Ձեր անցած մասնագիտական ուղու մասին:

- Ասեմ, որ միջնակարգ դպրոցը, Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանը և օրդինատուրան  ավարտել եմ գերազանցությամբ` ոսկե մեդալով և կարմիր դիպլոմներով: Աշխատանքային գործունությունս սկսել եմ համալսարանն ավարտելուց հետո՝ աշխատանքի անցնելով Մուրացանի անվան կլինիկայի տրավմատոլոգիայի բաժանմունքում որպես բժիշկ-անեսթեզիոլոգ: Երկու տարի հետո տեղափոխվել եմ Ուռուցքաբանության ազգային կենտրոն՝ որպես քիմիաթերապիայի և մանկական օնկոլոգիայի բաժանմունքի ավագ բժիշկ: 2016 թվականի ապրիլից ղեկավարում եմ «Էրեբունի» բժշկական կենտրոնի ուռուցքաբանության բաժանմունքը: 2005թ.-ից միջազգային «MASCC», «ESMO»  ասոցիացիաների անդամ եմ, ուռուցքաբանության միջազգային կոնֆերանսների ամենամյա մասնակից և խոսնակ: Համակարգել եմ քաղցկեղի կանխարգելման միջազգային  ծրագրեր: 43 գիտական հոդվածների հեղինակ  եմ: Ընտրեցի ուռուցքաբանի մասնագիտությունը, որովհետև այս ճյուղում միշտ պայքարելու տեղ կա, իսկ ես բնույթով պայքարող եմ, տվյալ դեպքում՝ մարդկանց կյանքի համար: Մեր հիվանդներին պետք է խոսքի ուժով բուժել, քանի որ հիվանդը գալիս է մեզ մոտ արդեն ընկճված, հուսահատված, ու հաճախ ես այս չարագույն հիվանդության մեջ առաջնահերթը համարում եմ ուժեղ սթրեսի գործոնը, որը կարող է հիվանդության զարգացման խթան դառնալ: Այդ իսկ պատճառով միշտ աշխատում եմ մոտիվացնել իմ հիվանդներին խոսքի ուժով, որպեսզի նրանք կարողանան հաղթահարել այդ չարագույն հիվանդությունը:

- Քիմիաթերապևտիկ բուժման ի՞նչ տարբերակներ կան, որոնք չեն իրականացվում Ձեր բաժանմունքում:

-Բաժանմունքի հնարավորությունները լայն են, և գրեթե բոլոր տեսակի չարորակ ուռուցքներին ցուցված քիմիաթերապևտիկ բուժում կարողանում ենք ապահովել:

-Հիվանդության երիտասարդացում նկատվո՞ւմ է:

-Այո, երիտասարդացում է նկատվում: Ես չեմ կարող ասել, որ դա կրում է համատարած բնույթ, բայց նման դինամիկա կա: Այսօր կարող ենք 20 տարեկան երիտասարդների մոտ հայտնաբերել թոքի քացկեղ, որը շատ ցավալի երևույթ է: Դա շատ լուրջ ահազանգ է մեզ համար: Լայն տարածքում ունի կրծքի և թոքերի քաղցկեղը:  Բուժող բժիշկն անպայման պետք է հաշվի առնի պացիենտի օրգանիզմի բոլոր առանձնահատկությունները: Շատ են լինում դեպքեր, երբ հիվանդների հարազատները փորձում են թաքցնել հիվանդից իր հիվանդության բարդության և մահացության աստիճանը, սակայն հիվանդը պետք է իմանա ճշմարտությունը, որպեզի գիտակցի և պատրաստ լինի հետագա քայլերին: Ես իմ հիվանդներին հետազոտելուց հետո նրանց մանրամասն ներկայացնում եմ իրենց հիվանդության մասին։ Ես համամիտ չեմ այն մտքի հետ, որ մարդիկ, սոցիալական ծանր վիճակից ելնելով,  չեն կարողանում ժամանակին դիմել բժշկի։ Լինում են դեպքեր, որ սոցիալապես բավականին ապահով մարդիկ են դիմում մեզ իրենց հիվանդության վերջին ստադիայի ժամանակ, երբ արդեն անհնար է ինչ-որ բանով իրենց օգնելը:

-Հասցնո՞ւմ եք և աշխատել, և հետևել նորարություններին ու վերապատրաստվել։

- Աշխատում եմ երբեք բաց չթողել կարևորագույն ոչ մի գիտաժողով, ուշադիր հետևում եմ նորարարություններին, որովհետև կարծում եմ՝ միշտ էլ սովորելու և առաջ գնալու տեղ ունեմ: Իմ բոլոր պատվոգրերը վկայում են  միջազգային գիտաժողովներին իմ մասնակցության մասին: Ես չեմ սիրում դոփել տեղում, իսկ մեր մասնագիտությունն այնպիսին է, որ պետք է միշտ նորարարությունների հոսքի հետ քայլել, դրանով իսկ լրացնել գիտելիքների բազան և ներդնել այդ գիտելիքները Հայաստանում բժշկական որակը բարձրացնելու համար:

-Որքանո՞վ է կարևոր հիվանդի տրամադրվածությունը: Ինչո՞վ են պայմանավորված հիվանդի հոգեկան անհանգստությունները քիմիաթերապիայի ընթացքում։

-Շատ բան է կախված հիվանդի հոգեվիճակից և տրամադրվածությունից։  Ստանալով բացարձակ չտարբերվող բուժում՝ տարբեր մարդիկ տարբեր կերպ են այն ընդունում։ Այստեղ սթրեսը և քիմիաթերապիայի մասին վատ լեգենդները կարող են լուրջ բարդություններ առաջացնել։ Վախը, մտահոգությունը նորմալ բան են, սակայն մենք փորձում ենք մարդկանց բացատրել, օգնել հաղթահարելու այդ վախը: Պետք է նշեմ մեկ շատ կարևոր հանգամանք` բժիշկների մասնագիտական բարձր պատրաստվածությունը և մարդու հոգեբանությունը հասկանալու գործոնը: Այնպես որ, սա շատ ծանր ոլորտ է, դրա համար ամբողջ աշխատակազմից պահանջվում է բարձր պրոֆեսիոնալիզմ, ինչը առկա է մեզ մոտ: Մենք՝ ուռուցքաբաներս, այն մասնագետներն ենք, որոնք քայլում են հիվանդի հետ շատ նեղ արահետով և այդ արահետով պետք է կարողանանք շատ բաց ու լուսավոր աշխարհ դուրս գալ։ Եվ այդ նպատակին հասնելու համար պետք է հիվանդին միշտ հոգեբանական աջակցություն ցույց տանք: Հիվանդը պետք է իմանա իր հիվանդության լրջությունը։ Դա, իհարկե, պետք է անեն հոգեբանական ծառայությունները, ինչն ընդունված չէ Հայաստանում, ուստի փորձում ենք ինքներս անել։

-Իսկ որպես վերջաբան՝ ի՞նչ կցանկանայիք մեր ընթերցողներին:

 -Կցանկանամ, որ մարդիկ միշտ առողջ լինեն, ունենան բժշկին դիմելու կուլտուրա, որ մարդիկ ապրեն առանց սթրեսների, և կրճատվի հիվանդությունների քանակը: Եղեք առողջ ու երջանիկ:

Մասնագիտությունը` ուռուցքաբան-քիմիոթերապևտ:

 Կրթությունը` բարձրագույն:

2000թ. ավարտել է Ղրիմի Տավրիդյան Էկոլոգիական Ինստիտուտի տնտեսագիտական ֆակուլտետը:

2008թ. ավարտել է Հերացու անվան  Երևանի պետական բժշկական համալսարանը:

2008-2010թթ. Օրդինատուրա` ուուցքաբան մասնագիտությամբ:

2011թ. հունիսից մինչ 2014թ. հոկտեմբեր աշխատել է Ուռուցքաբանության Ազգային Կենտրոնի ոսկրային բաժանմունքում, որպես ուռուցքաբան-քիմիոթերապևտ:

2014թ.նոյեմբերից մինչև 2016թ. մայիս ամիսը Միքայելյան Վիրաբուժության Ինստիտուտի Քիմիաթերապիայի բաժանմունքի վարիչ:

2016թ. մայիսից մինչ օրս Էրեբունի ԲԿ-ի Ուռուցքաբանական բաժանմունքում, որպես բժիշկ ուռուցքաբան-քիմիոթերապևտ:

Ծնվել է 1951թ. մայիսի  16-ին,  քաղաք Երևանում, կրթությունը բարձրագույն: Աշխատում է Մ. Հերացու անվան Երևանի Պետական Բժշկական Համալսարանի (ԵՊԲՀ-ի) «Ներքին հիվանդությունների Դիագնոստիկայի» ամբիոնի պրոֆեսորի պաշտոնում: Աշխատանքային ստաժը՝ 42 տարի, որից 36 տարի ԵՊԲՀ-ում:

Բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր:

1968 թ.-  «Ոսկե մեդալով» ավարտել է Երևան ք. №83 միջնակարգ դպրոցը:

1968-1974 թթ. -սովորել է ԵՊԲԻ-ի բուժական ֆակուլտետում, որը ավարտել է գերազանցության դիպլոմով: Ուսանողական տարիներին արժանացել եմ Օրբելու անվան անվանական կրթաթոշակի:

1974-1977 թթ.  -սովորել է Մոսկվայի թիվ 1 Պետական Բժշկական Ինստիտուտի «Թերապիայի» և «Ախտաբանական անատոմիայի» ամբիոններին կից ասպիրանտուրայում, ավարտելով այն թեկնածուական ատենախոսության պաշտպանությամբ:

1977-1980 թթ. -աշխատել է  Երևանի Բժիշկների Վերապատրաստման Պետական Ինստիտուտի կենտրոնական գիտահետազոտական լաբորատորիայում որպես կրտսեր գիտական աշխատող և աշխատել է որպես բժիշկ Երևանի ռենտգենաբանության և ուռուցքաբանության ինստիտուտում:

1980-թ-ին. -  մրցույթով ընդունվել է Երևանի Պետական Բժշկական ինստիտուտի ֆակուլտետային թերապիայի ամբիոն որպես ավագ գիտաշխատող:

1991-1992 թթ.- աշխատել է ներքին հիվանդությունների թիվ 2 ամբիոնում ասիստենտի պաշտոնում:

1992-1993 թթ.-աշխատել է ներքին հիվանդությունների թիվ 2 ամբիոնում դոցենտի պաշտոնում, միաժամանակ նշանակվելով Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտի գիտական քարտուղարի պաշտոնում:

1992 թ-ին.- պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսությունը՝ «Պարբերական հիվանդության ժամանակ ստամոքս-աղիքային ուղու ախտահարումների ախտածագումը և կլինիկական նշանակությունը» թեմայով:

1993-1996 թթ.-աշխատել է նույն ամբիոնում պրոֆեսորի պաշտոնում մրցույթով ընտրվելուց հետո:

1996-1997 թթ. -աշխատել է ներքին հիվանդությունների թիվ 1 ամբիոնի վարիչի պաշտոնում մրցույթով ընտրվելուց հետո:

1997-2011 թթ. - ամբիոնները միացնելուց հետո աշխատել է թերապիա թիվ 1 ամբիոնի պրոֆեսորի պաշտոնում:

2006 թ-ին  - ՀՀ կառավարության  բարձրագույն  որակավորման հանձնաժողովի կողմից շնորհվել է բժշկության պրոֆեսորի կոչում:

1996-1998 և 2004-2013 թթ. – նախարարի հրամանով նշանակվել և աշխատել է ՀՀ առողջապահության նախարարության գլխավոր թերապևտի պաշտոնում:

2000-ից-  առ այսօր աշխատում է ՀՀ դատաբժշկական կենտրոնում որպես ներքին հիվանդությունների գծով առաջատար փորձագետ:

2000- 2012 թթ. - Հայաստանի Հանրապետության թերապևտների ասոցիացիայի վարչության անդամ:

2012-թ-ից-  առ այսօր Հայաստանի հանրապետության գաստրոէնտերոլոգների ասոցիացիայի վարչության անդամ և Ռուսաստանի ֆեդերացիայի գաստրոէնտերոլոգների ասոցիացիայի անդամ:

2007-2013 թթ. աշխատել է պարբերական հիվանդությանը նվիրված  համալսարանի գիտական ֆինանսավորվող բազային և թեմատիկ ծրագրերի ղեկավար-կոորդինատոր:

2010-2011 թթ.  - ԵՊԲՀ-ի  ռեկտորի հրամանով  նշանակվել և աշխատել է 1 կլինիկական հիվանդանոցի թերապևտիկ կլինիկայի ղեկավար:

2011թ.-ի օգոստոսին ԵՊԲՀ-ի  ռեկտորի հրամանով  նշանակվել է թերապիայի թիվ 2 ամբիոնի վարիչի պաշտոնում, իսկ նույն թվականի դեկտեմբերին ազատվել է համաձայն իր դիմումի:

2011-ի դեկտեմբերից աշխատել է «Ներքին հիվանդությունների», հետագայում՝ 2016-ից առ այսօր,  <Ներքին հիվանդությունների Դիագնոստիկայի> ամբիոնի պրոֆեսորի պաշտոնում և «Էրեբունի» ԲԿ-ի թերապևտիկ բաժանմունքների կլինիկական խորհրդատուի կարգավիճակում:

Բազմաթիվ անգամ հասարակական կարգով կատարել է ՀՀ նախարարության ուղեգրով ուղարկված հիվանդների բժշկական խորհրդակցություններ, ՀՀ ԱՆ նախարարի հրամանով կազմված հանձնաժողովների կազմում Երևան ք. և մարզային կենտրոնների  պոլիկլինիկաների և հիվանդանոցների թերապևտիկ բուժական ծառայության մոնիտորինգ, հիվանդների կամ հարազատների բողոքարկման կապակցությամբ  դատաբժշկական փորձաքննություններ:

Հեղինակ է 185 տպագիր գիտական աշխատանքների, որոնց թվում 2 մենագրությունների, մեկ գյուտի,  5 ռացիոլալիստակա և գիտապրակտիկ առաջարկությունների մարսողական համակարգի հիվանդություններին նվիրված  ուսումնական ձեռնարկի: Բազմաթիվ անգամ անցկացրել է դասախոսություններ և սեմինարներ ՀՀ բժիշկների համար ներքին օրգանների հիվանդությունների  ախտորոշման և բուժման նոր մեթոդներին նվիրված թեմաներով:

Մասնակցել է մի շարք հանրապետտական և միջազգային (Մոսկվա-2006, Կոշիցա, Սլովակիա-2011, Հրոմ-2011, Վենա-2012, Աթենկ-2013, Եկատերինբուրգ-2014, Կիշենյով-2016,)  գիտաժողովներին, հանդես գալով բանավոր ևպաստառայինզեկուցումներով:

Պարգևատրվել է Մ. Հերացու անվ. ԵրՊԲՀ պատվոգրով երկարատև և բարեխիղճ աշխատանքի համար (2000 թ.),  ԵրՊԲՀ-ի «ոսկե մեդալով» (2010 թ.)  և «ոսկե կրծքանշանով» (2015 թ.):

Ամուսնացած է, ունի երեք երեխա:

Общество с ограниченной ответственностью «СТАНДАРТ ДИАЛОГ» было создано в 2009 году в Ереване. В том же году на территории  компании  были запущены и аккредитованы испытательная лаборатория для пищевых продуктов и орган по сертификации.

Руководствуясь принципом постоянного совершенствования, компания за короткий промежуток времени расширила область исследований испытательной лаборатории, включая широкий спектр определения физико-химических, химических, микробиологических показателей в различных группах продовольственного сырья и пищевых продуктов, так же как и выявление фальсификаций посредством идентификаций. С 2010-го года «СТАНДАРТ ДИАЛОГ» в рамках своей испытательной лаборатории проводит исследования в соответствии с международными стандартами по определению трансгенных ингредиентов, генетически модифицированных организмов (ГМО) и генетически модифицированных микроорганизмов (ГММ) и их аналогов. (В случае отсутствия в образцах генетически модифицированных организмов (ГМО), компания «СТАНДАРТ ДИАЛОГ» бесплатно предоставляет знак "не содержит ГМО").

Curriculum Vitae (Investigator)

Relevant Professional Qualifications (Post Graduate Training):

Relevant Experience / Positions (Responsibility/Years):

Other relevant information (e.g. Publications, participation in International Conferences/Clinical Trials):

Language abilities

ԼՅԱՐԴԱԲԱՆԻ ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆՆ ԻՄ ԱՌԱՔԵԼՈՒԹՅՈՒՆՆ Է

Լյարդն օրգանիզմի ամենակարևոր օրգաններից մեկն է, որը կատարում է բազմաթիվ կենսական գործառույթներ: Այն համարվում է օրգանիզմի սանիտար, որը հավաքում և չեզոքացնում է օրգանիզմում առկա բոլոր վնասակար նյութերն ու տարրերը: 

Ձեզ ենք ներկայացնում մեր զրույցը ՀՀ ԱՆ գլխավոր լյարդաբան, «Նորք» ինֆեկցիոն կլինիկական հիվանդանոց» ՓԲԸ լյարդաբանական բաժանմունքի վարիչ, բժշկական գիտությունների թեկնածու ՀԱՍՄԻԿ ՂԱԶԻՆՅԱՆԻ հետ։ Նրա ղեկավարած մասնագիտական կառույցը բավականին ծավալուն աշխատանքներ է տանում Հայաստանի Հանրապետությունում վիրուսային հեպատիտների բուժմանն առնչվող խնդիրների լուծման և դրանց հաղթահարման գործին միջազգային կազմակերպությունների ուշադրությունը սևեռելու ուղղություններով։ Մեր զրուցակցի երկարատև ու անմնացորդ աշխատանքը, ավանդը ինչպես լյարդաբանության ճյուղում, այնպես էլ բժշկագիտության զարգացման գործում ընդհանրապես մեծ է և անգնահատելի:

-  Տիկի՛ն Ղազինյան, ինչո՞ւ ընտրեցիք բժշկի՝ անչափ բարդ ու պատասխանատու  մասնագիտությունը, մասնավորապես՝ հենց լյարդաբանության ճյուղը:

-  Ինձ համար գոյություն ունեն մի քանի արժանի մասնագիտություններ, որոնց գագաթում գտնվում է բժշկությունը։ Ես դեռևս 3-4-րդ դասարանից եմ որոշել ընտրել այդ մասնագիտությունը։ Իմ մանկական մաքուր գիտակցության մեջ, կարծես թե, դրոշմվեց և գնալով ավելի ընդարձակվեց, գերիշխող դարձավ այդ միտքը։ Իսկ միջնակարգ դպրոցն ավարտելուց հետո արդեն 100 տոկոսով համոզված էի, որ պետք է դառնամ բժիշկ: Իսկ թե ինչու հենց լյարդաբան, ապա ընդհանրապես մարդիկ ընդունվում են բժշկական համալսարան, ավարտում, որից 6 տարի հետո ընտրում նեղ մասնագիտություններ: Սկզբնական շրջանում մասնագիտացվեցի որպես ինֆեկցիոնիստ, քանի որ ինֆեկցիոն պաթոլոգիայում իրենց զգալի տեղն ունեն, այսպես կոչված, վիրուսային հեպատիտները (դրանք ոչ այլ ինչ են, եթե ոչ լյարդի հիվանդություններ, ախտահարումներ), և միայն դրանից հետո ավելի նեղ ընտրությունս կանգ առավ լյարդաբանությաւն վրա, քանի որ այն աշխարհում իր ուրույն տեղն ունի, համարվում է ակտուալ, գլոբալ խնդրներից մեկը առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության համար աշխարհում և Հայաստանի Հանրապետությունում: Այդ իսկ պատճառով ավելի սեղմվեց իմ մասնագիտական ուղղվածությունը, և ես դարձա լյարդաբան։ Ու եթե կյանքը կրկին ինձ ընտրության հնարավորություն տա, ապա ես միանշանակ կընտրեմ լյարդաբանի մասնագիտությունը: Բոլորն այս աշխարհում պետք է ունենան իրենց առաքելությունը, որպեսզի պիտանի է լինեն հասարակությանը, երկրին, ժողովրդին: Եվ դա էլ իմ առաքելությունն է։

-  Տեղյակ ենք, որ գոյություն ունի «Հայաստանի լյարդաբանների ասոցիացիա», ո՞րն է դրա գերխնդիրը:

- Բոլոր երկրներում գոյություն ունեն լյարդաբանության ազգային ասոցիացիաներ` միջազգային, եվրոպական, ասիական: Մենք էլ ունենք լյարդաբանների ազգային ասոցիացիա: Նման կառույցների շատ լինելը, բազմազանությունը հենց վկայում են խնդրի հրատապ լինելու մասին, և այդ խնդիրների առկայությունն ունի լոկալ և միջազգային նշանակություն: Ուրախությամբ ուզում եմ նշել, որ Հայաստանի լյարդաբանների ասոցիացիան վաղուց արդեն մտել է եվրոպական ասոցիացիաների ընտանիք, ունենք մեր ուրույն տեղը, բարձր հեղինակությունը, վարկանիշը, և ես դա համարում եմ ոչ միայն Հայաստանի լյարդաբանների ասոցիացիայի, այլ նաև երկրի և ժողովրդի հեղինակությունը: Եվ շատ ուրախ եմ, որ հաճախ հաշվի են նստում մեր կողմից առաջ քաշված խնդիրների և առաջարկությունների հետ: Մենք շատ արդյունավետ համագործացում ենք ասիական ասոցիացիայի հետ, Հայաստանի լյարդաբանության ասոցիացիայի որոշ անդամներ ինձ հետ միասին միջազգային ուղեցույցների հիմնադիրներից են:

- Կխնդրեինք մեր ընթերցողների համար տարբերակեիք լյարդի վիրուսային հեպատիտների տեսակները:

-  Տարածված հեպատիտ բառը նշանակում է լյարդի բորբոքում, այն, ժողովրդի լեզվով ասած, դեղնախտ հիվանդությունն է: Հեպատիտը կարող է ունենալ 10-ից ավելի պատճառներ։ Ինֆեկցիոն հեպատիտներից ամենաշատ հանդիպողը վիրուսային հեպատիտ Ա-ն է, որը նախկինում կոչվում էր դեղնախտ և, բարեբախտաբար, Հայաստանում նվազման միտում ունի։ Եթե 20 տարի առաջ ՀՀ-ն համարվում էր հեպատիտային բարձր տարածում ունեցող, ապա հիմա՝ ցածր տարածվածությամբ երկիր է: Հեպատիտ Բ-ն և Ց-ն ակտուալ խնդիր են աշխարհում և Հայաստանում նույնպես, դրանք բավականին լուրջ տեղ են գրավում աշխարհի առողջապահության կազմակերպության խնդիրների մեջ, որովհետև արձանագրված են 600 միլիոնից ավելի ինֆեկցիաներ ամբողջ աշխարհում։ Եվ եթե հաշվի առնենք, որ աշխարհի բնակչությունը կազմում է  6 միլարդ, ապա նշանակում է, որ ամեն 10-րդը վարակված է կամ հեպատիտ Բ-ով կամ հեպատիտ Ց-ով։ Հայաստանի լյարդաբանների ասոցիացիան միացել է «Ոչ հեպատիտին» գլոբալ լուրջ շարժմանը, որի նպատակն է 2030թ. աշխարհը տեսնել առանց հեպատիտի: Վիրուսային հեպատիտներն արդեն լուրջ տեղ են գրավում ոչ միայն իրենց տարածվածությամբ, այլ նաև իրենց առաջացրած ախտահարումներով: Բ և Ց վիրուսային հեպատիտները բերում են լյարդի ցեռոզի զարգացման, ինչու ոչ, նաև լյարդի առաջնային ուռուցքի զարգացման: Հետևաբար, հենց իրենք են հուշում իրենց կարևորությունը և թելադրում ճիշտ ժամանակին հակավիրուսային բուժում սկսելու անհրաժեշտությունը: Բացի վիրուսային հեպատիտները, գոյություն ունեն նաև լյարդի ալկոհոլային հիվանդություններ` հեպատիտ, ալկոհոլային ցեռոզ, ալկոհոլային լյարդի առաջնային ուռուցք: Ես չէ ասի, որ մեր երկիրը ալկոհոլային հեպատիտների տարածվածության առումով առաջնային երկրներից մեկն է, այնուամենայնիվ, մեզ մոտ այս պրոբլեմը գոյություն ունի, և մեր գերնպատակն է իրազեկման միջոցով զերծ պահել մարդկանց ալկոհոլային մշտական չարաշահումներից: Ալկոհոլի օրական 30 գրամի երկարատև օգտագործումը կարող է հանգեցնել լյարդի ցեռոզի: Մեզ մոտ ընդունված է ախորժակի բարձրացման համար խմել թթի կամ հոնի օղի, բայց նշանակություն չունի, որ այն մրգի օղի է. ալկոհոլը մնում է ալկոհոլ, և չեմ կարծում, որ այս ավանդույթը ճիշտ է։ Ասեմ նաև, որ գոյություն ունեն դեղորայքային հեպատիտներ, որոնք առաջանում են որոշ դեղերի օգտագործման դեպքում։ Հազարից ավելի դեղեր կան, որոնց օգտագործումը կարող է հանգեցնել դեղորայքային հեպատիտի, բայց դրանցից առավել վտանգավորը անեստեզիայի ժամանակ օգտագործվող դեղերն են, հակատուբերկուլյոզային դեղերը և որոշ հակաբիոտիկներ։ Դրանց թվին կարելի է դասել «Պարացետամոլի» չարաշահումը։ Մյուս հեպատիտը աուտոիմոնն է, որն առավել շատ լինում է կանանց մոտ: Օրգանիզմում առաջանում է իմունային խաթարում, սեփական հակամարմինները չեն ճանաչում սեփական լյարդին և սկսում են ախտահարել դրա բջիջները: «Աուտո»  նշանակում է ինքն իրեն,  «իմոն»` իմունային ախտահարում: Այն մեծ տարածում չունի, բայց պետք է տեղեկացված լինենք, որ հանդիպում է նաև այս հիվանդությունը: Գոյություն ունեն նաև լյարդի գենետիկ, ինչպես նաև նորածնային ախտահարումներ, կան նաև ախտահարումներ, որոնք ասոցացվում են  լյարդի հիվանդությանը հղիության հետ միասին, այսինքն` լյարդը մեկ փոքրիկ օրգան է, բայց ինքը՝ լյարդաբանությունը, շատ լուրջ ճյուղեր ունի: Օրինակ, լյարդի ճարպակալումը, շատ տարածված է ամբողջ աշխարհում, հատկապես՝ Հայաստանում, և դրանում համոզվելու համար բավական է ուշադիր նայել մեր ժողովրդի, հատկապես տղամարդկանց կառուցվածքին. միայն փորի մեծացումն արդեն իսկ դրա առկայության մասին խոսում: Մեր խոհանոցը շատ համեղ է, բայց ինչ-որ մի տեղ էլ՝ վտանգավոր. ճաշերը յուղալի են, մենք էլ բուսական յուղ օգտագործելու ճիշտ կուլտուրա չունենք։ Դրան էլ գումարվում են ֆիզիկական ոչ ակտիվ լինելը, մեկանգամյա, այն էլ՝ օրվա երկրորդ կեսին սնվելը, որոնք նույնպես բերում են լյարդի ճարպակալման, որը հետագայում կարող է խորանալ ընդհուպ մինչև լյարդի ցեռոզի, լյարդի առաջնային ուռուցքի:

- Հիվանդությունների կանխարգելման համար ի՞նչ խորհուրդ կտաք:

- Վիրուսային հեպատիտների մի մասի դեպքում վարակը փոխանցվում է ինֆեկցված ջրի և սննդի կամ կեղտոտ ձեռքերի միջոցով, և դրանց կանխարգելումը միայն հիգիենայի ճիշտ կանոնների պահպանումն է։ Հեպատիտ Ց-ն և Բ-ն համարվում են արյունային վիրուսներ են և կարող են անցնել ցանկացած վիրաբուժական, գինեկոլոգիական, ստոմատոլոգիական և, ինչու ոչ, կոսմետոլոգիական մանիպուլյացիների միջոցով: Եթե մենք մտածենք, որ այն կարող է անցել սեռական ճանապարհով, ապա միակ կանխարգելումը պաշտպանված լինելն է անծանոթ մարդկանց հետ սեռական հարաբերությունների ժամանակ: Պետք է լինի գործիքների ճիշտ ախտահարում, ավելի ապահով կլինի դրանց միանգամյա օգտագործումը։ Եվ վերջապես՝ ամենամեծ կանխարգելումը ժամանակին ինֆեկցված աղբյուրը հայտնաբերելը և բուժելն է:

- Ի՞նչ կմաղթեք մեր ընթերցողներին:

- Կցանկանայի, որ բոլորս միանանք «Ոչ հեպատիտին» գլոբալ շարժմանը և ամեն ինչ անենք մեր հանրապետությունը 2030թ. ոչ հեպատիտային երկիր դարձնելու համար: Ես համոզված եմ դրանում, քանի որ մենք առաջատարներից մեկն ենք, համագործակցում ենք տեղի և միջազգային կառույցների հետ, այդ աշխատանքներում ներգրավել ենք նաև Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությանը: Այս տարվա նոյեմբեր ամսին Բրազիլիայի Սան Պաուլո քաղաքում կազմակերպվելու է գագաթաժողով, որին նույնպես հրավիրված ենք, իսկ դա արդեն իսկ խոսում է մեր երկրի բարձր հեղինակության, վարկանիշի  մասին։ Մեր զինվորականները շատ գեղեցիկ են ասում. «Ծառայում եմ Հայաստանի Հանրապետությանը»: Հայաստանի լյարդաբանների ասոցիացիան և անձամբ ես ծառայում ենք Հայաստանի Հանրապետությանը, մեր ժողովրդին:

Հասմիկ Լևոնի Ղազինյան. լյարդաբան:  Ծնվել է 1955թ.-ին ապրիլի 19-ին Նոյեմբերյանի շրջանի Ոսկևան գյուղում: 1962-1972թթ. սովորել է Ոսկևան գյուղի միջնակարգ դպրոցում: 1972-1978 թթ. սովորել է Երևանի Պետական Բժշկական համալսարանում:

1979-1986թթ. աշխատել է Երևանի թիվ1 ինֆեկցիոն կլինիկական հիվանդանոցում՝ որպես բժիշկ-օրդինատոր: 1986-ից առ այսօր աշխատում է Նորք ինֆեկցիոն կլինիկական հիվանդանոցի լյարդաբանական բաժանմունքում, որպես բաժանմունքի վարիչ:

1996 թվականին վերապատրաստվել է ԱՄՆ Ալբանի քաղաքի բժշկական կենտրոնում 3 ամիս:

2002 թվականից առ այսօր մասնակցում է Եվրոպական, Ասիական և Ամերիկյան լյարդաբանական միջազգային բոլոր կոնգրեսներին՝ 2010 թվականից որպես հրավիրյալ դասախոս և մոդերատոր:

2007 թվականից համարվում է Հայկական Լյարդաբանական Ասոցացիայի նախագահ, 2016 թվականից համարվում է ՀՀ Առողջապահության նախարարության գլխավոր լյարդաբան:

Պարգևատրումները՝

1992թ-ին Երևանի քաղաքապետարանի առողջապահության վարչության կողմից շնորհակալագիր Գետաշենից տարհանած ազգաբնակչության բժշկական օգնություն ցուցաբերելու համար:

2010թվականին պատվոգիր առողջապահության նախարարության կողմից առողջապահության համակարգում երկարատև և բարեխիղճ աշխատանքի համար:

2015 թվականին ՀՀ Առողջապահության նախարարության կողմից ՀՀ առողջապահության համակարգում երկարատև և անմնացորդ աշխատանքի, ինչպես նաև բժշկագիտության զարգացման գործում ներդրած գնահատելի ավանդի համար և ծննդյան տարեդարձի կապակցությամբ:

2016թվականից համարվում է Բնական Գիտությունների Եվրոպական Ակադեմիայի գործող անդամ (ակադեմիկ) և պարգևատրվել է Ռուդոլֆ Վիրխով մեդալով:

Որոշվել է Հեպատիտ Բ-ի և Ց-ի տարածվածությունը օնկո/հեմատոլոգիական հիվանդների մոտ և առաջադրվել է նմանատիպ հիվանդների վարման ուղեցույց քիմիաթերապիայի ընթացքում, որի կապակցությամբ ստեղծվել է մեթոդական խորհրդատվություններ հաստատված ՀՀ առողջապահության նախարարության կողմից: Որոշվել  է վիրուսային հեպատիտ Բ-ի գենոտիպը ինֆեկցված հայ ազգաբնակչության մոտ, ինչպես նաև հեպատիտ Բ վիրուսի մուտանտ ձևերի գոյությունը Հայաստանի Հանրապետությունում:

Ստեղծվել է <Սուր լյարդային անբավարարությունը քրոնիկ լյարդային հիվանդությունների վրա> Հայաստանյան կենտրոնը՝ համագործակցելով 24 երկրների հետ՝ հանդիսանալով միջազգային ուղեցույց ստեղծող աշխատանքային խմբի անդամ:

1. Որևէ քաղաքական ուժի չի հարում: Հասարակական գործունեությունը ՝ տես ինքնակենսագրականում:
2. Համարվում է հայրենի գյուղի (Ոսկևան) եկեղեցու բարերարներից մեկը:
3. Ընտանեկան կարգավիճակը՝ այրի 2009 թվականից: Ունի երկու որդի և հինգ թոռնիկներ:
4. Լյարդաբանության զարգացում Հայաստանի Հանրապետությունում և ԼՂՀ-ում, համագործակցության լայն դրսևորումներ տարբեր երկրների լյարդաբանների և լյարդաբանական ասոցացիաների հետ՝ ներկայանալով և ներկայացնելով Հայաստանի Հանրապետությունը:

2016-2030թթ. ՈՉ ՀԵՊԱՏԻՏԻՆ ծրագրի իրականացում Հայաստանի Հանրապետությունում՝ համագործակցելով ամբողջ աշխարհում իրագործվող նմանատիպ ծրագրեր հետ: